TPD 19 Şubat – 5 Mart 2023 Deprem Faaliyetleri
6 Şubat depremlerinin haberini alır almaz yapılan planlama ile saat 09.00’da TPD Merkez Yönetim Kurulu ve Afetlere Hazırlık Müdahale Birimi kadroları toplantısı ile Afet Kriz Yönetimi oluşturup, saat 12.00’de tüm şube yönetimleri ile toplanarak başladığımız faaliyetlere Türkiye Psikiyatri Derneği olarak aralıksız devam etmekteyiz. Depremin ardından ilk iki haftaya ait raporları derneğimiz internet sitesinden duyurmuştuk (https://psikiyatri.org.tr/3703/6-subat-2023-depremleri-tpd-faaliyetleri , https://psikiyatri.org.tr/3712/tpd-13-19-subat-2023-deprem-faaliyetleri-raporu). 19 Şubat – 5 Mart tarihleri arasında yürüttüğümüz faaliyetleri sizlere aktarmak isteriz. TPD-MYK ve TPD Afetlere Hazırlık ve Müdahale Birimi’nin planlamaları çerçevesinde, WhatsApp gönüllü grubundan süpervizör havuzu oluşturma amacıyla duyuru yapıldı. Amaç, deprem bölgesinde görevli meslektaşlarımızın ihtiyaç duyması halinde travma alanında deneyimi olan meslektaşlarımıza vakalarını danışabilmelerini sağlamaktı. Bu duyurulara gelen yanıtlar sonucunda 43 süpervizör belirlendi. Süpervizörlerin belirli bir ilde görev yapması planlandı. Böylelikle bölgedeki meslektaşlarımızla süpervizörler arasında daha verimli bir işbirliği sağlanması hedeflendi. Diyarbakır ve Adana’da süpervizör ihtiyacının diğer illere göre çok daha az olduğu yönünde bilgi alınması nedeniyle mevcut süpervizör listeleri Hatay, Kahramanmaraş, Adıyaman, Malatya, Gaziantep, Osmaniye, Kilis ve Şanlıurfa için oluşturuldu. Listeleri oluştururken süpervizörlerin gün ve saat açısından uygunlukları dikkate alınarak, mümkün olduğunca o ildeki acil süpervizyon ihtiyaçlarının da karşılanabilmesini sağlamak hedeflendi. Bu çerçevede hazırlanan süpervizör listeleri 18.02.2022 tarihinde tamamlanarak bölgedeki meslektaşlarımızın bulunduğu WhatsApp gruplarından paylaşıldı. Aylık olarak düzenlenen bu listelerin ihtiyaç halinde güncellenmesi planlandı. Dernek genelinde TPD Deprem Sonrası Ruhsal Destek Süpervizyon Oturumları’nın ilki 20 Şubat 2023 tarihinde Işıl Vahip ve Ejder Akgün Yıldırım’ın yönettiği oturum ile başladı. Çok sayıda meslektaşımızın katıldığı toplantı sırasında 6.4’lük depremi canlı olarak yaşadık. Belirsizlik anında dayanışma duygusunu bir kez daha hissettik. Etkinlikle Türkiye’nin pek çok ilinde barınan depremden ruhsal olarak etkilenmiş olan kişilerin değerlendirilmesi, tedavi planlanmasında karşılaşılan zorluklara ile meslektaşlarımızın kendi ruhsal etkilenmelerine ilişkin durumları yönetmeye yönelik önemli bilgiler aktarıldı. İkinci oturum 27 Şubat 2023 tarihinde Münevver Hacıoğlu Yıldırım ve İrem Yıldız ile gerçekleştirildi. Yoğun katılım ile gerçekleşen bu oturumda da olgular tartışıldı, doğrudan pratiğe ilişkin konular ele alınarak gerek sahada gerekse bölge dışı afet sonrası ruhsal destek polikliniklerindeki meslektaşlarımızın klinik uygulamada faydalı olacak bilgiler aktarılmış oldu. Süpervizyon programı 6 Mart Pazartesi saat 20.00’da Leyla Gülseren ve Burhanettin Kaya’nın yönlendireceği deprem sonrası dezavantajlı grupları ele alan oturum ile devam edecek.
İçinden geçtiğimiz zor günler önümüzdeki mayıs ayında yapılacak olan TPD Yıllık Toplantısı 2. Uluslararası ve 26. Klinik Eğitim Sempozyumu’nun formatında değişikliğe gidilmesi kararını doğurmuştur. Değerli meslektaşlarımızı, bu süreçte kazandığımız deneyimleri, kriz çözme yöntemlerini, afete müdahalenin bilimselliğini paylaşacağımız, yarınlara önemli bilgiler aktaracağımız TPD Yıllık Toplantısı 26. Klinik Eğitim Sempozyumu ve Dayanışma Buluşması’na dayanışma ile bir arada olmak için bekliyoruz. Deneyimden Geleceğe başlığımız ile deprem ardından elde edilen deneyimleri tartışarak, geliştirerek bir deneyim eseri oluşturmak amacındayız. Tüm çalışma birimlerimizin alanlarındaki başlıklarda depremin öncesi ve sonrası ile bir eylem planı oluşturmaları geleceğimizi daha güvenli yapacaktır. Sempozyum detayları ve programı çok yakında paylaşılacak.
Deprem Sonrası Ruhsal Sorunlar için TPD Çevrim içi Destek Sistemi kullanıma açıldı. Gönüllü çağrısına ilk aşamada 226 meslektaşımız yanıt verdi. Öncelikli olarak deprem bölgelerindeki sağlık çalışanları ve arama kurtarma ekibi üyelerine hizmet verme gayesiyle faaliyete başlayan destek sistemi başvuruların artması ve randevuların hızla dolması nedeniyle destek sağlayabilecek daha fazla gönüllü meslektaşımıza gereksinim duymaktadır. Destek sistemimiz kendi çalışma zamanınızı planlama imkanı vermektedir. Bu nedenle tüm meslektaşlarımızı dayanışmaya davet ediyoruz. Gönüllü başvuru formu: https://docs.google.com/forms/d/1Mo_0oz1GmaLsvLASZ_2q9OxKVt0NeHsr Depremin ilk haftasından itibaren Sağlık Bakanlığı’na, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na, Afet ve Acil Durum Başkanlığı’na ilettiğimiz yazılarımızda erken ve uzun erimli stratejik planı oluşturma zorunluluğu vurgulandı. Bu yazılara herhangi bir geri dönüş alınmaması nedeniyle tekrar Türkiye Psikiyatri Derneği, Türk Psikologlar Derneği, Halk Sağlığı Uzmanları Derneği, Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği gibi yetkin ve deneyimli çatı ruh sağlığı meslek örgütleri ve ilgili Bakanlıklar ve Kurumlar ile toplantı yapılması çağrısında bulunuldu.
TPD’ye ait karavanlar, çadırlar, konteynerlar deprem bölgelerinde yerlerini aldı. 19 Şubat 2023 tarihli TPD Gönüllü Faaliyetleri raporunda (https://psikiyatri.org.tr/3710/turkiye-psikiyatri-dernegi-gonullu-faaliyetleri-raporu-19-subat-2023) duyurduğumuz üzere iki karavan ile ek lojistik olanaklar, derneğimize bir ilaç firmasınca (Ali Raif İlaç) yapılan nakdi destek, Antalya Tabip Odasının doğrudan kurumsal desteği ve derneğimizin öz kaynakları ile sağlanarak arazi koşulları konteyner kurulmaya uygun olmayan ve acil ihtiyaç duyulan bölgelere yönlendirildi. Şu anda bir TPD karavanı ve gönüllüleri İskenderun Devlet Hastanesi Millet Parkı Psikiyatri Polikliniği olarak ruh sağlığı ve ruhsal destek hizmeti yürütmektedir. Bir TPD karavanı ve çadırı Antakya Defne Sevgi Parkı’nda iki gönüllümüz ile Antakya merkezindeki tek ruh sağlığı merkezi olarak hizmet vermekteydi. Alanın boşaltılmasının istenmesi nedeniyle Armutlu mevkii El Arabi Türbesi Bahçesi’ne taşınmak zorunda kalındı. Derneğimizin kendi imkanları ile edindiği iki yaşam konteynerı Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi’ndeki konteyner alanına hem barınma hem ruh sağlığı hizmeti sunma amacıyla yerleştirildi. Ek olarak bölgedeki gönüllülerimiz ile gezici ruhsal destek ekipleri oluşturularak çadır kentlere, ilçelere, köylere hizmet sunmaya devam ediyoruz. TPD İskenderun Millet Parkı Psikiyatri Polikliniği
TPD Sevgi Parkı Ruh Sağlığı Ünitesi ve yeni konumu Armutlu El Arabi Türbesi Bahçesi Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi TPD Konteynerları Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı’nın manevi rehberlik yapabilecek gönüllü çağrısına yönelik psikoloji ve psikopatoloji alanında yetkin olmayanlar tarafından sunulması planlanan ruhsal desteğin alan ihlaline yol açacağı, görevlendirilecek din görevlilerinin sadece psikososyal destek sırasında tespit edilen bireysel gereksinimlere göre dini danışmanlık sınırlarında görev yapmalarının sağlanması gerekliliği ile ilgili Yükseköğretim Kuruluna yazı iletilmiştir. İletilen yazıya şu bağlantıdan ulaşabilirsiniz: https://psikiyatri.org.tr/3711/yokun-quot-manevi-rehberlik-quot-yapabilecek-gonullu-cagrisina-iliskin-acikl 109. Dönem Devlet Hizmet Yükümlülüğü Kurasının ruh sağlığı ve hastalıkları uzmanlık alanında açılan kadroların %72’sinin deprem bölgelerindeki illere ayrıldığı görüldü. Afet bölgesi koordinatörlerimiz tarafından hazırlanan saha raporlarında sağlık hizmetlerinin sürdürülmesi, barınma ve güvenlik ile ilgili ciddi zorlukların devam ettiği dikkati çekti. Birinci hafta raporumuzda henüz kura yerleri belli olmadan mecburi hizmet sürelerinin kısaltılması ve barınma olanakları artırılarak gönüllü uzmanların gelmesinin sağlanması daha öncesinde ele alınmış, ve rapor bakanlığa gönderilmişti. Mevcut mecburi hizmet kadrolarının bölge ağırlıklı olması üzerine Sağlık Bakanlığına meslektaşlarımızın tükenmişlik ve afetten ikincil olarak etkilenmelerinin önlenmesi için devlet hizmet yükümlülük sürelerinin kısaltılması, barınma ve temel ihtiyaçlarını sağlamaya yönelik çalışmaların ivedilikle başlatılması yönünde yazı gönderildi. Yazıya ulaşmak için tıklayınız: https://psikiyatri.org.tr/3718/devlet-hizmet-yukumlulugu-kurasinda-deprem-bolgesinde-acilan-kadrolar-hk Türkiye Psikiyatri Derneği, TTB-UDEK Yürütme Kurulu, Türk Toraks Derneği ortak imzası ile Tıpta Uzmanlık Kuruluna depremden etkilenen ve tıpta uzmanlık eğitimi veren üniversiteler ve eğitim araştırma hastanelerinde görev yapmakta olan öğretim üyeleri ve asistan doktorların temel haklarının korunmaksızın yapılacak her türlü görevlendirmenin hukuka aykırı olduğu, kurum değiştirme olanaklarının göz önünde bulundurulması ve aileleri ile barınma olanağı buldukları illerdeki üniversitelerde geçici görevlendirilmelerine olanak tanınması gerektiği çağrısında bulunuldu. Ortak açıklama metni için tıklayınız: https://psikiyatri.org.tr/3721/deprem-
bolgesindeki-hekimler-ve-tipta-uzmanlik-ogrencilerinin-haklari Deprem bölgelerinde sahada TPD gönüllüsü olarak görev yapan meslektaşlarımızın deneyimlerini aktardıkları Deprem Gönüllüleri Buluşması 1 Mart 2023 tarihinde yapıldı. Çevrim içi olarak TPD üyelerimizle bir araya gelen gönüllülerimiz sahada kendilerini derneğin desteği ile güvende ve dernekle bir bütün olarak hissettiklerini ilettiler. Bu duygu dolu paylaşımlar yüreklerimizi ısıttı. Gönüllü faaliyetlerin yürütülmesine yönelik motivasyonumuzu arttırdı. TPD Merkezine gelen bölgede arama kurtarma faaliyetlerine katılmış veya bölgede deprem yaşamış çalışanı/üyesi olan kurumların ruhsal destek talepleri değerlendirildi. Arama kurtarma faaliyetlerine katılmış 200 madenci, 1000 arama kurtarma ekibi görevlisi, bölgede faaliyet gösteren ve 6000 üyesi olan bir sendika ve bir il barosuna ait destek talepleri üç büyük ildeki psikososyal destek ağlarına, TPD Çevrim İçi Ruhsal Destek Sistemine, bölgedeki psikiyatri hizmeti verebilen merkezlere yönlendirilmek üzere organize edildi. Bir büyük şehir belediyesinin ve bir sivil toplum kuruluşunun eğitim talebi TPD Afetlere Hazırlık Müdahale Birimi eğitim koordinatörleri tarafından değerlendirildi. TPD Bölge Koordinatörleri, Afet Kriz Yönetimi üyeleri ve bölgedeki meslektaşlarımız ile Zoom toplantıları planlandı. İlk toplantılar Adıyaman ve Kahramanmaraş’taki meslektaşlarımız ile gerçekleştirildi. Bölgedeki sorunlar, meslektaşlarımızın yaşadığı zorluklar doğrudan ele alındı. İstanbul Depremine hazırlık ve risk planları oluşturulması çalışmalarına il bazında kurumlarla temas kurularak ve mevcut hazırlık çalışmalarına katılım sağlanarak başlandı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi bünyesinde oluşturulan gerek Deprem Üst Bilim Kurulu ve gerekse Toplum Ruh Sağlığı Bilim Kurulu’nda görev alındı.
Yurt dışından bölgeye gönüllü olarak gelen ve işbirliği talep eden psikiyatri uzmanları için TPD Afetlere Hazırlık Müdahale Biriminde bir koordinasyon grubu oluşturuldu. Hem Türkiye dışından gelen yabancı uyruklu meslektaşlarımızın gönüllü faaliyetlerinde tanınırlığının, yetki onayının sağlanması hem de görev planlamasına dahil olmaları mümkün kılındı. Depremden doğrudan etkilenen bölgelerdeki Tıp Fakülteleri ve Eğitim Araştırma Hastanelerinde çalışmakta olan psikiyatri asistanlarımızın hem başta barınma, kayıplar ve etkilenme olmak üzere depremin yarattığı mevcut koşullar nedeniyle hem de aksayan eğitimleri ile ilgili yoğun kaygı yaşadıkları tespit edildi. Konu ile ilgili TPD Asistan Hekim Komitesi ile ilk 10 güne ait hızlı bir çalışma yürütülerek psikiyatri uzmanlık eğitime ilişkin fiziki durum, işleyiş ve kaynak tespiti dernek internet sayfasında paylaşıldı (https://psikiyatri.org.tr/3714/deprem-bolgesindeki-psikiyatri-uzmanlik-egitimi-hakkinda-tpd-durum-degerlendirm). Türkiye Psikiyatri Derneği Afet Kriz Yönetimi olarak bölgede görev alan tüm asistan hekimlerin barınma, güvenli ortamda çalışma, desteklenme ve eğitim hakkı önceliğimizdir. Yetkili kurumların yükümlü ve sorumludurlar. Takipçisi olacağız. Oluşacak eğitim açığı ve ihtiyacı için TPD Afet Kriz Yönetimi ve Eğitim Planlama ve Düzenleme Kurulu çalışmalara başlamıştır. Saygılarımızla, TPD Afet Kriz Yönetimi