Ülkemizin yaşadığı en büyük afetlerden birinin getirdikleri ile mücadele etmeye çalışıyoruz. Depremin ilk gününden itibaren çalışmalara başlamış ve ilk günlerde yapılanları sizlerle paylaşmıştık (https://psikiyatri.org.tr/3698/6-subat-2023-depremi-tpd-faaliyetleri-hakkinda-bilgilendirme). Geçtiğimiz hafta Merkez Yönetim Kurulu ve Afetlere Hazırlık ve Müdahale Birimimiz koordinatörlüğünde yürüttüğümüz faaliyetleri aktarmak isteriz. Deprem ve ruh sağlığı konularında acilen ihtiyaç duyulan eğitim, raporlama ve bilgi notu içeren dokümanlar düzenlendi ve dernek web sayfasında oluşturulan “Deprem ve Ruh Sağlığı” sekmesine eklendi. Dokümanların yaygınlaştırılması sağlandı. Yeni düzenlenen dokümanlarla sayfa güncellenmeye devam etmektedir. (https://psikiyatri.org.tr/menu/229/Demprem_ve_Ruh_Sagligi).
8 Şubat günü saat 21.00’de derneğimizin kurulları, şube yönetimleri ve çalışma birimi koordinatörleri ile toplantı yapıldı. Yapılacaklara yönelik bilgi paylaşımı ve fikir alışverişinde bulunuldu.
TPD Deprem ve Ruh Sağlığı Eğitim Programı oluşturuldu ve 9 Şubat – 12 Şubat tarihleri arasında düzenlenen eğitimlerin ilk gününde Deprem Sonrası Erken Dönem Ruhsal etkilenme ve Psikolojik ilkyardım (Eğitici: Münevver Hacıoğlu Yıldırım), Depremden Etkilenenlerde Ruhsal Değerlendirme ilkeleri (Eğitici: Ayşe Devrim Başterzi), Deprem sonrası erken dönem ilaçla tedavi ilkeleri (Eğitici: İrem Yıldız) konuları işlendi. Devam eden günlerde Afet ve Etkileri Nasıl Değerlendirilir? Psikiyatrist Açısından Değerlendirmeden Uygulamaya Psikososyal Müdahale İlkeleri (Eğitici: Ejder Akgün Yıldırım), İlk Dönem Danışmanlık Becerilerini Artırma (Eğitici: Şahika Yüksel), Afet Sonrası Zihni Anlamak, Anlamlandırmak ve Yaklaşmak (Eğitici: Tamer Aker), Önder Küçük moderatörlüğünde ise Çocuklarda Psikolojik İlk Yardım (Eğitici: Bengi Semerci), Çocuklarda Travmada Erken Dönemde Görülen Ruhsal Belirtiler ve Müdahale (Eğitici: Süleyman Çakıroğlu), Depreme Çocuk Ruh Sağlığı Açısından Sistemik Bakış (Eğitici: Yankı Yazgan) konuları ele alındı. Eğitimlerin son gününde Kitlesel Travma ve Afetlerde Kayıt Tutmanın Adli Psikiyatri Yönünden Önemi (Eğitici: Mustafa Sercan), Kriz Zamanlarında Kötü Haber Verme (Eğitici: Burcu Rahşan Erim), Kitlesel Travmalarda Tükenmişlikten Korunma (Eğitici: İlker Küçükparlak) başlıkları tartışıldı. Zoom platformu ve Youtube’dan yayınlanan eğitimlerde iki bine yakın katılımcı yer aldı ve soru-cevap bölümlerine yoğun ilgi gösterildi. Eğitim videolarına şu bağlantıdan ulaşabilirsiniz: https://psikiyatri.org.tr/menu/231/deprem_ve_Ruh_sagligi_Egitimleri Deprem bölgesinde kalan meslektaşlarımızla WhatsApp ağı oluşturduk ve her WhatsApp grubunda koordinatörlerimizi belirledik. Bölgede ilaç dahil ruh sağlığı hizmetlerindeki gereksinimleri belirlemek, bölgedeki meslektaşlarımızın koordinasyonu, bölgedeki yer değiştirmelerin takibi için bu ağı kullanıyoruz. Aynı zamanda gruplarında görevine devam etmelerine zorlanan meslektaşlarımızın bildirimlerini topladık. İlgili üniversitelerin rektörlükleri, dekanlıkları ve başhekimlikleri ile iletişime geçildi. Hem çalıştıkları kurumlarla hem de Sağlık Bakanlığı ile idari izin ve yer değiştirecek meslektaşlarımızın konaklama ve temel ihtiyaçlarının karşılanması dikkate alınarak görevlendirmelerin yapılması konusunda girişimlerde bulunduk. Bu konuda derneğimize ait görüş raporunu oluşturduk ve hukuk büromuzun çalışan hakları ve idari yükümlülükleri konusundaki değerlendirmesini paylaştık (https://psikiyatri.org.tr/3701/deprem-bolgesinde-hizmet-vermeye-zorlanan-saglik-calisanlari-hakkinda).
Geçmiş dönemde kurduğumuz uzaktan destek hatlarına ait deneyimimizden güç alarak çevrimiçi psikososyal destek sunmaya yönelik online bir platform hazırlıklarına başladık. Derneğimiz web adresi tabanlı oluşturulan platformun teknik altyapısının tamamlandığını ve son kontrollerin ardından bölgedeki sağlık çalışanları öncelikli olmak üzere kullanıma başlayacağımızı bildirmek isteriz.
Ankara’da Psikososyal Dayanışma Ağı’nın (PSDA) tekrar aktifleştirilmesinde rol aldık. PSDA Ankara Tabip Odası, Çocuk İstismarını ve İhmalini Önleme Derneği, Kadın Dayanışma Vakfı, Sğlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası, Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği, Toplumsal Dayanışma için Psikologlar Derneği, Türk Psikologlar Derneği, Türkiye Çocuk ve Genç Psikiyatrisi Derneği ve Türkiye Psikiyatri Derneği çatısı altında faaliyetlerine başladı. PSDA İstanbul ve PSDA İzmir için İstanbul ve İzmir’de Tabip Odaları ve Şube yönetimlerimizle planlama yapıldı.
Deprem bölgesine gidip kendi şehirlerine geri dönen hekimler ve sağlık çalışanları için ihtiyaç duyulduğunda yüz yüze ruhsal destek alabilecekleri bir model geliştirmek için çalışmalara başladık.
Afet bölgelerinde psikososyal destek hizmetlerinin sorumluluğunu alan Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na yalnızca hizmet sunumuna ilişkin bir organizasyon değil, 1 yıla yayılan erken, orta ve geç dönem müdahale ve rehabilitasyon programlarının yer alacağı bir stratejik plan oluşturmak için ivedilikle ana kuruluşların katılacağı bir toplantı yapılması çağrısında bulunduk.
Deprem bölgesinde görev yapmak üzere gönüllü çağrımızı paylaştık. Sağlık Bakanlığı ve Derneğimizin işbirliği ile Bakanlık görevlendirmesi ile sınırlı süre ve dönüşümlü olarak bölgede görev yapacak 600’ü aşan meslektaşımız ile gönüllü havuzunu oluşturduk. Sağlık Bakanlığı işbirliği haricinde de ilk gönüllülerimiz 13 Şubat tarihinde Kahramanmaraş ve Antakya’ya ulaştı.
Dernek Başkanımız Dr. Ejder Akgün Yıldırım, TPD AHMB üyemiz Dr. Hamid Boztaş ve Dr. Özgür Öner tarafından oluşan saha ekibimiz 12 Şubat itibariyle halen devam eden lojistik kısıtlılıklara rağmen saha çalışmalarına başladı. Değerlendirme raporları en kısa sürede kamuoyu ve ilgili resmi kurumlarla paylaşılacaktır. Bölgede Antakya merkez olmak üzere Ruh Sağlığı ve Psikososyal Destek Ünitesi kurmak üzere çalışmalara başladık. Bölgede hizmet veren Belediye, resmi kurumlar ve meslek dernekleri ile koordinasyon ve işbirliği çalışmalarımız sahada devam etmektedir.
Biliyoruz ki bu süreci hep birlikte dayanışma ile aşacağız.
Saygılarımızla, Türkiye Psikiyatri Derneği Merkez Yönetim Kurulu