Gelir İdaresi Başkanlığı’nın Deprem Yaşayanlar ile Yakınlarına Ücretsiz Sağlık Hizmeti Sunumunun Vergi Yükümlülüğü Doğurmayacağına Dair Cevap Yazısı

6 Şubat 2023 tarihli depremin ardından birçok üyemizin, gönüllü olarak deprem yaşayanlar ile yakınlarına ücretsiz ruh sağlığı hizmetleri vermek istediklerini Derneğimize iletip bu durumda vergi yükümlülüklerinin doğup doğmayacağını sormalarının ardından 16.2.2023 tarihinde bir duyuru yayınlamıştık (https://psikiyatri.org.tr/3708/deprem-yasayanlarin-veya-yakinlarinin-ucret-alinmaksizin-ruh-sagligi-hizmetlerin). Özetle Derneğimiz Hukuk Bürosunun vergi yükümlülüğü doğmayacağını değerlendirdiğini aktarmış, konuya ilişkin Sağlık Bakanlığı’na ve Gelir İdaresi Başkanlığı’na başvurular yaptığımızı belirtmiştik.

Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından başvurumuza ekteki yanıt verilmiş olup;

• Depremzede ve yakınlarına gönüllü olarak, nakdi ya da ayni herhangi bir bedel alınmaksızın sunulan sağlık hizmetlerinde tahsilat söz konusu olmayacağından gelir vergisi doğmayacağı,
• Katma Değer Vergisinin doğması için ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin söz konusu olması gerektiği,
• Bu gereklilik sağlanıyorsa dahi kanunda bazı KDV istisnalarının öngörüldüğü, bunlardan bir tanesinin faaliyetlerin “kamu kurumları, meslek örgütleri, kamu yararına çalışan dernekler, sendikalar gibi bazı kurum/kuruluşlar bünyesinde ya da bunlar vasıtasıyla gerçekleştirilmesi” hali olduğu, bu durumda da KDV ödenmeyeceği ifade edilmiştir.

Başkanlığın bu yanıt yazısında; depremzede ve yakınlarına karşılıksız ve gönüllü olarak sunulacak sağlık hizmetlerinin herhangi bir şekilde gelir vergisine tabii olmayacağı açıkça belirtilmiştir. KDV’nin doğması için de “ticari, sınai, zirai faaliyet veya serbest meslek faaliyeti” olması gerektiği vurgulanmış, bununla birlikte söz konusu faaliyetlerin ancak yukarıda sayılan kuruluşlar bünyesinde verilmesi halinde KDV’den istisna olacağı ifade edilmiştir. Ancak KDV’den istisnanın söz konusu olabilmesi için öncelikle KDV doğuran bir olayın gerçekleşmesi gerekmektedir. Depremzedelere gönüllü psikiyatrik hizmet sunulması, katma değer vergisinin varoluş şartı olan ticari ve ekonomik hareketlenme ile gelir elde ederek zenginleşme unsurlarını karşılamadığından “ticari, sınai, zirai faaliyet veya serbest meslek faaliyet” oluşturmadığını, yani KDV’yi doğuran olayın bu durumda daha baştan gerçekleşmediğini değerlendirmekteyiz.  

Bu nedenle depremzedeler ile ailelerine karşılıksız psikiyatri hizmeti sunan meslektaşlarımızın gelir getirici nitelik taşımayan bu hizmetlerinin ilgili mevzuat uyarınca herhangi bir vergiye tabii tutulmaması gerektiğini bir kez daha bilginize sunar, 16.2.2023 tarihli duyurumuzda belirttiğimiz üzere protokol defteri ile hasta dosyasına hizmetin gönüllü sunulduğuna ilişkin kayıt düşülmesini, gönüllü hizmet sunulan hasta sayısının aylık olarak bağlı olunan tabip odasına bildirilmesini öneririz.

Saygılarımızla.
Türkiye Psikiyatri Derneği Merkez Yönetim Kurulu

Ek: Gelir İdaresi Başkanlığı’nın 6.3.2023 tarihli yazısı