Otizm, çocukluk çağında başlayan sosyal iletişim/etkileşimde sorunlar ve kısıtlı/tekrarlayıcı ilgi alanı ve davranışlar ile giden nörogelişimsel bir bozukluktur. Her otizmli bireyin semptomları farklılık gösterebilir ve belirtiler geniş bir yelpazede (spektrum) yer alır. Erken tanı, tedavi ve özel eğitim olanakları sağlanan otizm spektrum bozukluğuna sahip bireyler; bağımsız yaşamak başta olmak üzere eğitim ve meslek hayatlarını sürdürmek, sosyal ilişkilerini yürütmek ve ilgi duydukları konularda üretkenlik gibi birçok alanda iyi işlevsellik gösterebilirler.
Erişkinlerde Otizm Spektrum Bozukluğu Güncel veriler ile her 36 çocuktan birinin otizm spektrum bozukluğuna sahip olduğu düşünülmektedir. Bilimsel bilginin, klinik deneyimin ve toplumsal farkındalığın artmasıyla çocuklarda tanı ile ilgili zorluklar görece azalmıştır. Erişkinlerde ise otizm spektrum bozukluğunun tanınması halen yetersizdir. Geçmiş öyküye ulaşamama, bireylerin otizm belirtilerini kamufle edici tutumlar geliştirmesi ve sahip oldukları ek tanıların otizm belirtilerini maskelemesi nedeniyle otizmli erişkinlerin yarısından fazlasının tanı almadığı bilinmektedir. Bundan 20-30 yıl önce, tanı alması gereken yıllarda bilginin ve farkındalığın az olması, sosyal desteğin yetersiz olması, semptom şiddetinin hafif olması gibi nedenlerle tanı alamayan otizmli erişkinlerin çoğu bağımlı/yarı bağımlı bir hayat yaşıyor, farklı tanılarla takip ediliyor ya da en hafifiyle psikososyal sorunları (zorbalık, uyumsuzluk, iş/okul/aile sorunları) çokça yaşayarak hayatlarına devam ediyor olabilirler.
Otizm Tanısı Psikiyatrist Tarafından Konulur Otizm spektrum bozukluğunun tanısı sadece çocuk ve ergen ya da erişkin psikiyatristi tarafından konmaktadır. Psikiyatrik bir değerlendirme ile tanı alabilecek otizmli erişkinlerin; tanı ve tedaviyle ilgili bilgilendirilmesi (psikoeğitim), sosyal haklarıyla ilgili farkındalık kazandırılması, eğer varsa ek tanılarının ve tedavilerinin gözden geçirilmesi önemlidir. Otizmli erişkinlerde kanıta dayalı tek tedavi yöntemi sosyal beceri eğitimi olup bu müdahaleler kişilerin yaşadığı sosyal zorlukları ve uyum sorunlarını azaltmaktadır.
2 Nisan Dünya Otizm Farkındalık Günü
Otizmle ilgili farkındalığın artması ve otizmli bireylerin yaşadığı zorluklara ve duyduğu ihtiyaçlara dikkat çekmek için her yıl 2 Nisan Dünya Otizm Farkındalık Günü olarak kutlanmaktadır. Otizmli bireylerin tanı, tedavi ve özel eğitim imkanlarına en erken zamanda ulaşabilmesi; sosyal haklarının farkına varabilmesi; eğitim hayatlarını sürdürme ve istihdam gibi konularda yeterli destek alabilmesi; tüm bunların sonucunda bağımsız ve üretken bir yaşam sürebilmesi için meslektaşlarımızı, toplumumuzu, kamu kurum ve kuruluşlarını ve yöneticileri bu konuda farkında olmaya, harekete geçmeye ve daha fazla politika üretmeye davet ediyoruz.
Saygılarımızla, Türkiye Psikiyatri Derneği Gelişim Psikopatolojisi Çalışma Birimi