Değerli Basın Çalışanları, Bu yıl Türkiye Psikiyatri Derneği (TPD) tarafından 57.’si yapılan Ulusal Psikiyatri Kongresi’nin ana teması “Bilimsel Kanıttan Uygulamaya Ruh Sağlığı” olarak belirlenmiştir.
Bilindiği gibi COVID-19 pandemisi tüm dünyayı sarsmış, birçok insanın yaşamını kaybetmesine ya da hastanede yatmasına sebep olmuş, bunun yanı sıra sağlık çalışanlarına ve sağlık sistemine ek yükler getirmiştir. Belirsizliklerin arttığı ve şeffaflığın olmadığı durumlarda bilimsel yöntemlerin aslında ne kadar da gerekli olduğu anlaşılmıştır. Yanlış ve bilimdışı bilgilerin önlemeyi ve aşı ile korunmayı ne kadar olumsuz etkilediğini görüyoruz. Bilim dışı uygulamaların ve önerilerin halk sağlığını ne kadar derinden ve olumsuz etkilediğine üzülerek şahitlik ediyoruz. Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı hekimleri olarak ruh sağlığı hizmeti almak isteyenlerin, hastalarımızın bilim dışı uygulamaların mağduru olduklarını uzun yıllardır görüyoruz. Kanıta dayalı olmadığı halde bilimselmiş gibi sunulan uygulamaların, yetkisi ve yetkinliği olmadığı halde tedavi ve psikoterapi yapanların, biyoenerjicilerin, koçların, manevi danışmanların vb. sözde meslek mensuplarının hastalarımızı istismar ettiklerini, maddi ve manevi zararlar verdiklerini biliyoruz. Sağlık politikalarının nitelikli ruh sağlığı hizmetine ulaşmayı olumsuz etkilediğini, 5-10 dakikada bir hastaların muayene edilmesinin beklendiği, yeterli yatak ve ruh sağlığı çalışanı olmadan aşırı yük ile çalışmanın istendiği koşullarda özveriyle bilimsel ve etik çalışmaya gayret ediyoruz. Bunun üstüne, geleneksel ve tamamlayıcı tıp adıyla yürütülen işlemlerle kamu kaynakları israf edilmektedir. Bu yanlış politikalar ve karşılanması imkansız yükler tükenmemize yol açmaktadır.
Tüm bu olumsuzluklar netice itibariyle hastalarımızı, özellikle de kamudan hizmet almaktan başka seçeneği olmayan ağır ruhsal hastalığı olan, savunmasız ya da incinebilir hastalarımızı etkilemektedir. Pandemiyle birlikte daha da artan olumsuzluklar kamuda nitelikli hizmet almalarının önüne geçmektedir. Bizler daha iyi koşullarda, emeğimizin karşılığını alarak bilimsel yöntemlerle çağın gerektirdiği en nitelikli ruh sağlığı hizmetlerini vermek istiyoruz. Çocuklarımız, gençlerimiz, kadınlarımız, ruhsal zorluk yaşayan insanlarımız, engellilerimiz, hastalarımız aslında ülkemizde yaşayan her ferdin bunu hak ettiğini düşünüyoruz. Bu hakları temel alan ve devlete yükümlülükler getiren bir “Ruh Sağlığı Yasası” istiyoruz. Ruh sağlığı diğer sağlık alanlarından farklılıkları olan özellikli bir alandır. Birçok ülkede olduğu gibi ülkemizde de psikiyatrik hastaların kendine özgü haklarının düzenlendiği bağımsız bir yasaya ihtiyaç vardır.
1995 yılında kurulan TPD, Ruh Sağlığı Yasası gerektiğini 1998 yılından itibaren birçok platformda dile getirmiş ve bu konuda çalışmalar yapmıştır: 20 yıllık süreçte hazırlanan ve Sağlık Bakanlığı’na sunulan iki yasa taslağı, TBMM Başkanlığı’na sunulan iki kanun teklifi de bu çabalarımızla oluşmuştur. Türkiye Psikiyatri Derneği ruh sağlığı yasası içeriği, niteliği ve kapsamı konusunda ülkemizdeki en deneyimli ve birikimli kurumdur. TPD ülkemizin ruh sağlığı sorunları yaşayan ve yaşama olasılığı bulunan insanlarımız ve hastalarımızın hak ettiği seviyede önleyici, koruyucu ve tedavi edici, hizmet alan eksenli bir ruh sağlığı yasası için aşağıdaki niteliklerin ve ilkelerin temel alınmasını önerir:
Ruh Sağlığı Yasası ülkemiz için, yıllardır olduğu gibi bugün de, ertelenemeyecek bir ihtiyaçtır. Bu yasanın hazırlık sürecinde bu alanda yılladır çaba sarf eden, ürünler geliştiren Türkiye Psikiyatri Derneği’nin görüşlerinin dikkate alınması, sürecin ruh sağlığı hizmeti alanların, hastaların ve yakınlarının dahil edilerek yürütülmesi gereklidir. Saygılarımızla.