SOMA MADEN KAZASI TÜRKIYE PSİKİYATRİ DERNEĞİ RUHSAL TRAVMA VE AFET PSİKİYATRİSİ ÇALIŞMA BİRİMİ RAPORU
13.05. 2014 TPD RTAPÇB
Soma maden kazası sonrasında RTAPÇB Koordinatörleri, TPD MYK ve APHB ile iletişime geçildi. TPD MYK üyelerinden Soma Maden Kazası ile ilgili çalışmaları takip etmek üzere Prof. Dr. A. Tamer Aker ve Uzm. Dr. Şahut Duran'ın görev aldığı öğrenildi.
RTAPÇB ve psikiyatri ortak mail grupları aracılığı ile Soma'da yapılacak psikososyal müdahaleler için gönüllü çağrısında bulunuldu.
Manisa D.H'nde kriz masası kurulduğu, Manisa RSHH Başhekimi Uzm. Dr. Ahmet Ayer ile iletişime geçilerek destek istendiği öğrenildi. TPD RTAPÇB, TPD MYK ve Kamu Hastaneler Birliği Sekreterliği’nden bölge hastanesi çalışanı olma görevleriyle Uzm. Dr. Hira Selma Kalkan ve Uzm. Dr. Şahut Duran'ın, Manisa RSHH'nden Uzm. Dr. Betül Eliküçük ve Celal Bayar Üniversitesi’den psikiyatri asistanları Siğnem Öztekin ve Talat Sarıkavak eşliğinde ilk değerlendirmeleri yapmak üzere Soma'ya gitmeleri kararlaştırıldı.
Dr. Feyza Çelik
Dr. Hira Selma Kalkan
14.05 .2014 Soma Maden Kazasi İlk Değerlendirme Raporu
OLAY
13.05.2014 tarihinde saat 15:10 sularında Manisa’da Soma Kömür İşletmelerine bağlı Eynez bölgesi maden ocağında ,şu anki bilgilerimize göre yer altı trafosunun patlaması nedeniyle bir göçük meydana gelmiştir. Kesin olmayan bilgilere göre yaklaşık 350 kişinin öldüğü öğrenilmiş olup bu sayının maalesef 400 olması beklenmektedir.
DURUMA İLİŞKİN BİLGİ
Bölgede iki kömür işletmesi bulunmakta. İmbat Maden 5000 kişi, Soma Kömür İşletmeleri 6000 kişi çalışmakta. Eynez bölgesinde toplam 2900 çalışan( maden işçisi, şoför , mühendis , koordinatör,sekreter vs.) var. İşyeri hekiminden alınan bilgiye göre maden işçileri 3 vardiya halinde ve her vardiyada 550 kişi olarak çalışıyor. Vardiya değişiminin 15:30 da olduğunu söyleyen işyeri hekimi, iddia edildiği gibi olayın vardiya değişimi sırasında olmadığını bildirdi. Olayın meydana geldiği tünel yaklaşık 2,6 km uzunluk ve 350 m derinlikte.
Kurtarma ekibi olarak işletmenin 50 kişiden oluşan kendi madenci ekibi var.En derine onlar ulaşabiliyor. Özel malzemeleri , oksijen çantaları var. AFAD ve UMKE daha yüzeyelde çalışabiliyor. Sonuç olarak bu 3 ekip kurtarma ekinde çalışıyor. Ancak yangın , karbonmonoksit ve bölgeye ulaşmanın güçlüğü nedeniyle kurtarma çalışması uzun soluklu yapılamıyor. Kurtarma ekibinin de çalışma sırasından fiziki koşullardan oldukça etkilendiği görülüyor.
İkinci gün, maden göçük alanında AFAD konteynerında canlı olarak ulaşılan kişilerin bulunduğu, hastaneler ve sağlık durumuna ilişkin bilgi içeren listelerin hazırlandığı ve duvarlara asılarak kişilerin bilgiye ulaşmasının sağlandığı görüldü. Bu durumun var olan kargaşanın azaltılması açısından fayda sağladığı görüldü.
Soğuk Hava Deposu'nda büyük bir salonda, cesetlerin fotoğrafları numaralandırılarakbarkovizyondan gösteriliyor yakınların cesetleri tespit etmesi isteniyordu. Afet ortamında ölenlerin bilgisine çabuk ulaşılmasını sağlamakla birlikte bu yöntemin kişileri travmatize edeceği ve sonraki aşamada TSSB açısından riskli olduğu düşünüldü.
DEĞERLENDİRME SÜRECİ
Haberi aldıktan sonra Manisa’dan özel araçla TPD travma birimi, TPD MYK ve Kamu Hastaneler Birliği Sekreterliği’ nden bölge hastanesi çalışanı olma görevleriyle yola çıkıldı Hira Selma Kalkan , Şahut Duran ve Betül Eliküçük ‘den oluşan ekip 23:30 sularında bölgeye intikal etti. Celal Bayar Üniversitesi’den psikiyatri asistanları Siğnem Öztekin ve Talat Sarıkavak hastane aracıyla aynı saatlerde bölgeye ulaştı.
Soma Devlet Hastanesi’nde çalışan psikiyatri uzmanları Asusinem Kırdök , Haluk Cirit ile ve Soma Devlet Hastanesi yöneticisi Rüştü Parlakgüneş ile görüşüldü. Şuan için psikiyatrik başvuru olmadığı ancak insanların kaygılı olduğu bildirildi. O an için olayla ilgili 28 yaralının bulunduğu, bunların bir kısmının kurtarma ekibinden oluştuğu bilgisi alındı. Hastane dışında büyük kalabalık ve kargaşa mevcuttu. Kolluk güçleri hastanenin etrafında güvenlik için azami çaba harcıyordu. Soma Devlet Hastanesinde acilinde psikiyatri triajı oluşturuldu. Mevcut psikiyatr ve psikologlarla afet durumunda yapılabileceklere dair bilgi verildi, işbölümü yapıldı.
Soma Merkez’den yaklaşık 20 km uzaklıkta bulunan göçük alanına gidildi. Kurtarma ekibi, ambulans ve madenci yakınlarından oluşan büyük bir kalabalık vardı. Kızılay sorumlusu Meriç Gözden ile , 112 hekimiyle , AFAD sorumlusuyla , UMKE görevlileriyle , işyeri hekimiyle görüşüldü. Şimdilik bu bölge için kurtarmanın önemli olduğu düşünüldü. Kurtarma ekibinin ulaştığı kişilerin çoğunlukla ex olduğu ve cesetlerin Kırkağaç ‘ta bulunan soğuk hava depolarına götürüldüğü , yaralıların çevre hastanelere ulaştırıldığı öğrenildi.
Acil eylem planı olarak 3 noktada bir hafta süreyle psikososyal destek birimi kurulması düşünüldü:
1- Soma Devlet Hastanesi.
2- Maden Göçük Alanı
3- Kırkağaç Soğuk Hava Deposu
İlk etapta çok sayıda psikolog bölgeye geldiğinden kişilerin efektif çalışabilmesi için bir kısmı dinlendirilip bölgelere dağılımı sağlandı.
14. 05. 2014 tarihinde MRSH başhekimi Ahmet Ayer bölgeye intikal etti. Manisa Devlet Hastanesi Yöneticiliği kriz koordinatörü, Manisa Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi Yöneticiliği psikososyal destek koordinatörü görevlerini üstlendi.
Bölgeye bir anda çok fazla sağlık çalışanının görevlendirildiği görüldü, bu durum sevindirici olmakla birlikte, çalışanların çokluğu ve ne yapacağını bilmemeleri nedeniyle kargaşaya neden olacağından , tespit edilen gereksinim kadar sayıda kişinin görevlendirilmesi, kişilere afet durumunda yapılacakların bilgisi verilmesi ve emek gücünün sağlıklı organize edilebilmesi amacıyla, kişilerin 12 saat süreyle çalışması uygun görüldü. Koordinasyonun tek elde tutulması sağlandı. Manisa RSHH Başhekim yard. Selin Demet bölgeye ulaşacak sağlık çalışanlarının koordinasyonunu yaptı. Manisa RSHH yöneticiliği ve Soma Devlet Hastanesi yöneticiliği ulaşımı sağladı. Ek ilaç gereksinimi Manisa RSHH tarafından tedarik edildi.
14. 05 2014 tarihinde 15:25 sularında Sağlık Bakanı ve Sağlık Bakanlığı Müsteşarı ile toplantı yapıldı. Sağlık Bakanlığı Müsteşarı ile yapılan toplantıya Kriz Koordinatörü Ahmet Ayer, Manisa Kamu Hastaneler Birliği Tıbbi Hizmetler Başkanı Leyla Arıcı, Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü’nden Yıldız Bıyıklı, AFAD sorumlusu Cem Ural, CBÜ öğretim görevlileri Psikiyatr Murat Demet , Çocuk Psikiyatristi Şermin Yalın Sapmaz, TPD Ruhsal Travma ve Afet Psikiyatrisi Çalışma Birimi Koordinatörü Hira Selma Kalkan , Kızılay Psikososyal Destek Birimi sorumlusu Meriç Gözden , Türk Psikologlar Derneği’nden Nedret Öztan, Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği’nden Turgay Çavuşoğlu katıldı. APHB çalışmaları ve afete müdahale ile ilgili bilgiler ve deneyimler aktarıldı. APHB eylem planı anlatıldı. Var olan ekiple , ASP, Sağlık Bakanlığı ve STK ‘dan oluşan birçok kurumun bir arada çalışabileceği bir plan hazırlandı.
RİSK GRUPLARI
1. Madenden canlı kurtarılan işçiler. Travma ve ilişki durumlarla ilgili olarak takip edilmesi, hastane ziyareti, destek olunması.
2. Yakın kaybı olanlar. Ev ziyaretleri ve psikososyal destek açısından bilgilendirme, gerektiği takdirde tedavi alınacak birimlere ulaşım konusunda bilgilendirme.
3. Vardiya dışında olan , hali hazırda çalışan işçiler. Kaçınma , korku endişe açısından değerlendirme ve destek.
4. Yardım çalışanları (sağlık çalışanları, ruh sağlığı çalışanları, kurtarma ekipleri, medya çalışanları, defin işlemleri ile ilgilenen görevliler)
EYLEM PLANI
Erken Dönem
İlk 7 gün
a- 3 ayrı noktada psikososyal destek sunulması
1- Soma Devlet Hastanesi. 2 psikiyatr, 3 psikolog , 2 sosyal hizmet uzmanından oluşan bir birim oluşturuldu. Acil serviste bir oda hazırlandı. Sorumlu bir hemşire belirlendi. Triajda görev yapacak başka bir hemşire organize edildi. Kayırt tutmanın önemli olduğu vurgulandı. Kayıt defteri açıldı.
2- Maden Göçük Alanı. 2 psikiyatr, 2 pikolog , 1-2 sosyal hizmet uzmanından oluşan psikososyal destek birimi oluşturuldu. İşyeri hekimliği binasında bir oda oluşturuldu. Çalışanlara afet durumuna ilişkin bilgi aktarıldı , şema oluşturuldu ,
3. Kırkağaç Soğuk Hava Depo. Bölgede var olan 2 UMKE çadırında psikososyal destek birimi oluşturuldu. 2 psikiyar, 3 psikolog, 2 sosyal hizmet uzmanından oluşan birime gerekli bilgiler verildi , kaytr defteri oluşturuldu , iletişim bilgileri verildi
b- Cenazelerin defnedilmesinden sonra, 8. gün evlere temel olarak taziye ziyareti olacak ve durum tespiti, ihtiyaç gereksinimi ve değerlendirme yapmak amacıyla ilk ekip oluşturulması
Gönüllülerden kurulacak ekibin 1 psiyatrist, 1 psikolog, 1 SHU ‘dan oluşmasına karar verildi. Yaklaşık 400 ailenin etkileneceği varsayılarak 400 ev gezisi olacağı, 20 ekip kurulursa herkesin bir günde 4 ev ziyareti yapacağı uygun görüldü.
c- Her dernek tarafından gönüllülerini belirlemesi ve gönüllere hazırlık amacıyla 16.05. 2014 tarihinde eğitim verilmesi
d- Uzun dönemde aile hekimlerinin rolünün önemli olması nedeniyle 17. 05. 2014 tarihinde bölgenin aile hekimlerine travma ve ilişkili durumlarla ilgili eğitim verilmesi ve aile ziyaretinde bulunan ekiplerin daha sonra aile hekimlerini bilgilendirmesi uygun görüldü.
Orta ve Uzun Dönem
a- Yerel kapasiteyi artırmaya yönelik eğitim çalışmaları
b- 6 ay sonra hane ziyaretlerinin tekrarlanması
c- 6 ay sonra aile hekimleri ve bölgede çalışan ruh sağlığı çalışanları ile değerlendirme toplantısı yapılması ve aile hekimlerinin belirli aralıklarla rapor hazırlamaları
ÖNERİLER
Tespit edilen risk grupları yanı sıra böyle büyük bir afetten tüm Türkiye halkının etkileneceği aşikardır. Tv karşısında yaşanan ikincil travma unutulmamalıdır. Halka temiz ve doğru bilginin verilmesi, sağlık hizmetlerine ulaşımın gösterilmesi ve adalet duygusunun onarımı için yapılacak çalışmalar önemlidir.
11 bin kişinin istihdam edildiği maden ocaklarında çalışan işyeri hekimlerinin desteklenmesi ve travma ile ilgili bilgilendirilmesi önemlidir.
Türkiye Maden İşçileri Sendikasının özellikle adalet arayışı sürecinde önemi vardır. Sendika avukatları bir süre sonra sürece dahil olacak ve ikincil travmatizasyona maruz kalacaktır. Avukatların desteklenmesi ve travma ile ilgili bilgilendirilmesi önemlidir.
Bölgede çalışacak sağlık ekibinin desteklenmesi ve travmaya ilşkin bilgilendirilmesi ve eğitimi önemlidir.
Kronik dönemde, aile hekimleri, işyeri hekimleri, bölge sağlık çalışanları, öğretmenler travma konusunda, ortaya çıkacak sorunlar açısından bilgilendirilmeli ve uygun eğitimin desteğin ve eğitim verilmesi sağlanmalıdır. Türkiye halkının yapılan çalışmalar ve adaletin temini açısından bilgilendirilmesi önemlidir.
Hira Selma Kalkan
Şahut Duran
TPD RTAPÇB
13-14-16 Mayıs Kırkağaç Bölgesi Faaliyet Raporu
13 Mayıs 2014'de maden felaketinin hemen sonrası bölgede yaptığımız incelemeler doğrultusunda planlarımızı uygulamaya başladık. Başta maden bölgesi(olay yeri) ve soma devlet hastanesi olarak belirlediğimiz acil müdahale ekiplerine Kırkağaçta bulunan ölen maden işçilerinin bulunduğu soğuk hava depolarını ekledik.
14 Mayıs sabah saat 06:00 da sağlık bakanlığının görevlendirdiği iki psikolog ile bölgeye gittik. Bizden önce adli tıp uzmanları dışında herhangi bir sağlık ekibi bulunmuyordu. O sırada 164 cenazenin kimlik belirleme işlemleri yapılıyordu. cenazelerin hepsinin burada toplanacağı ve ailelerine dağıtalacığını öğrendik. Daha sonra AFAD ve UMKE ekipleri geldi. Soğuk hava depolarının hemen yanında iki seyyar 20 sedyeli hastane kuruldu. Cenazeler dağıtılmadan Sağlık Bakanlığı ve Manisa Kamu hast. Genel sekreterliğince bölgeye bir çok psikiyatri uzmanı, psikolog, pratisyen hekim ve sağlık memuru görevlendirildi. Bir anda ne iş yapacağını bilmeyen panik halinde bir çok sağlık çalışanı ortalığı doldurdu. Olay yeri ile gelişmeleri ve mevcut personel bilgileri için sıklıkla sağlık bakanlığı, AFAD ve genel sekreterlik tarafından benden bilgi istendi. Bu arada cenazelerini almaya gelen yakınlardan fenalaşanlar revire alınıyor ve onlarla ilgililiyordu. Koordinasyonu sağlamak için gerekli personel sayısı belirlendikten sonra bölgeye başka personel istemediğimizi fazla olan personeli de diğer bölgelere gönderdik. İlk günün sonunda 49 kişiye acil medikopsikososyal destek verildi. Destek verilenlerin çoğu fenalık hissi, ajitasyon, bayılma,şeklindeydi. Bölgede 2 psikiyatrist 2 psikolog ve bir sosyal hizmet uzmanı olacak şekilde planlama yapıldı.
16 Mayıs 2014 saat 09:00
Kırkağaç soğuk hava depolarında bulunan cenazelerin dağıtım işlemi bittiğinden görev yeri kırkağaç devlet hastanesi olarak değiştirildi. Bölgeye bir psikolog ve bir hemşire ile göreve başladık. Hastaneye maden felaketi nedeniyle ilk günden itibaren birçok kişinin başvurduğu bilgisi alındı. Bir görüşme ve gözlem odası hazırlandı. Psikosoyal destek birimini ile ilgili hastane çalışanlarına bilgi verildi. Hastane çalışanları içinde yakınları madende etkilenen kişilerle görüşmeler yapıldı. Görev süresi boyunca 13 kişi başvurdu. Başvurular arasında 3 kişi madenden yaralı olarak kurtulan kişilerdi. Madenden kurtulan bu 3 kişinin madenden 8 saat sonra çıktıkları ve birkaç kez baygınlık geçirdikleri, dinlene dinlene güçlükle tek başlarına madenin belli bir yerine geldikleri ve oradan kurtarma ekipleri tarafından kurtarıldıklarını belirttiler. Çıkış sırasında yol üstünde brçok arkadaşlarının öldüğünü ve yanlarından geçtiklerini söylediler. Kurtarılma sonrası çok kısa sürehastanede kaldıktan sonra tekrar madene kurtarma için dönen ve evlerine giden olmuş. İki gün sonrada hastanede psikosoyal destek biriminin hizmet verdiğini duyduklarını ve kontrole geldiklerini söylediler. Kurtulan madencilerden birinin kardeşinin aynı madenden sağ çıkamadığını ve cenaze işlemleri bittikten sonra iki yakını ile başvurduğunu saptadık. Başvurular arasında ölen maden işçilerinin yakınları hastaneye getiremedikleri ama psikolojik destek ihtiyacı olan kişilerin olduğunu belirttiler. Bizden eve gidip müdahale talebinde bulundular. Daha sonra psikososyal destek ekiplerinin evlere gideceğini ve yardımcı olacaklarını belirttik.
Sonuç :
Maden faciasının yarattığı travmatik etkilere karşı yapılan ilk müdahalelerin palyatif olduğu düşüncesindeyim. Hizmet veren sağlık çalışanlarının zorunlu olarak görevlendirilmesi durum ile bilgi ve deneyimlerinin yetersiz olduğu saptanmıştır. Koordinasyon konusunda duygusal ve siyasi yaklaşımın yarardan çok zarar verdiği gözlenmiştir. Bölgede APHB deneyimi çok az sağlık çalışanının olduğu gözlenmiştir.
Öneriler:
APHB nin bölgede daha fazla tanıtılması ve APHB gönüllerinin arttırılmasına yönelik çalışmaların yapılması gerektiği gözlenmiştir.
Affetlerde koordinasyon sıkıntısı devam etmektedir.
Afetle ilgili sağlıklı bilgiye ulaşma konusunda sorunlar yaşanmaktadır.
Uzm. Dr. Şahut Duran
Manisa RSHH
15.05.2014 TPD RTAPÇB
Soma'da görev yapan meslektaşlarımıza destek olmak ve psikososyal çalışmalarda iletişimi artırmak amacı ile Soma maden kazası sonrasında alanda görev yapan meslektaşlarımız, gönüllüler, ruhsal travma alanında çalışan hocalarımız ve TPD RTAPÇB Koordinatörleri ve TPD MYK üyelerinden oluşan ortak bir mail grubu oluşturulması kararlaştırıldı. Moderatör Prof. Dr. Mustafa Sercan tarafından 16. 05. 2014 tarihinde mail grubu aktifleştirildi.
16. 05.2014 Soma Devlet Hastanesi Raporu
Cuma günü Soma DH ne yakınlarını (oğlunu, eşini) kaybeden birkaç aile mide ağrısı, kasılma, yemek yiyememe gibi psikosomatik yakınmalarla başvurdu. Kendileri ile psikiyatrik görüşme yapmak istediğimizde görüşmek istemediklerini 2 gündür evlerine birbirinden habersiz bazı grupların gelip görüşme yaptığını, kendilerini bu durumun daha çok rahatsız ettiğini, her gün bir grubun bu amaçla geldiğini belirttiler. Bir aile evlerine gelen ilk "psikolog" (kendi ifadeleri bu şekilde olduğu için aynen yazıyorum) grubunun görüşmesinden sonra annelerinin daha kötü hissettiğini bu nedenle ertesi gün gelenleri içeri almadıklarını ifade etti ve bizim görüşmemizi reddetti. Bazı yakınlar kayıt amacı ile telefon numarası istememizden rahatsız oldular.
Öneri: Evlere gidecek olan meslektaşlarımızın bu konuda dikkatli olmasının, ayrıca kurumlar arasında iş birliği yapılarak ailelere tekrarlayan ziyaretler yapılmasının önüne geçilmesi
Dr. Siğnem ÖZTEKİN
CBÜ Psikiyatri AD Araştırma Görevlisi
20.05.2014 -TPD RTAPÇB
Prof. Dr. A. Tamer Aker tarafından Manisa RSHH ziyaret edildi. APHB, SB ve ASPB yetkilileri ile görüşmeler yapıldı.
Gönüllülerden gelen geribildirimler doğrultusunda Türkiye Psikiyatri Derneği Üyeleri'ne APHB bünyesinde Soma Maden Kazasından etkilenen vatandaşlarımıza destek olunması yönünde çağrı yapılması için TPD MYK üyesi Doç. Dr. Mehmet Yumru ile iletişime geçildi ve aşağıdaki duyuru yapıldı:
Basın ve Kamuoyuna,
Soma Maden Kazası sonrasında alanda görev yapan meslektaşlarımız, olaydan etkilenen vatandaşlarımızla yaptıkları görüşmelerde kişilerin sık sık farklı ruh sağlığı çalışanları ve farklı gruplar tarafından ziyaret edildiklerini bizlere iletmişlerdir. Hem olaydan etkilenen vatandaşlarımızı korumak hem de onlara daha uzun süre ve daha kaliteli bir hizmet sunabilmek için ruh sağlığı hizmetlerinin tek çatı altında yürütülmesi gerekmektedir. Psiko-sosyal destek ihtiyacının karşılanması için Kızılay çatısı altında biraraya gelen Afetlerde Psikososyal Hizmetler Birliği (APHB) bünyesinde yer alan;
-Türkiye Psikiyatri Derneği,
-Türkiye Çocuk ve Gençlik Psikiyatrisi Derneği,
-Türk Psikologlar Derneği,
-Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği,
-Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği üyeleri Soma'da gönüllü olarak destek vermektedir.
TPD olarak APHB bünyesinde Sağlık Bakanlığı ile işbirliği içinde çalışmalarımızı sürdürmekteyiz. Soma Maden Kazasından etkilenen halkımızın, APHB ve Sağlık Bakanlığı bünyesi içinde olmayan kurum ya da kişilerin psikososyal destek amaçlı ziyaret isteklerinde bu bilgi çercevesinde hareket etmeleri uygun olacaktır. Gönüllü olarak sürece destek vermek isteyen meslektaşlarımız tpd-myk@psikiyatri.org.tr adresi aracılığıyla derneğimize başvurabilirler.
Saygılarımızla
TPD Merkez Yönetim Kurulu
TPD Ruhsal Travma ve Afet Psikiyatrisi Çalışma Birimi
Gönüllü listeleri Sağlık Bakanlığı Manisa Psikososyal Destek Koordinasyon Merkezi Başkan Yardımcısı Selin Mızrak'a iletilmek üzere APHB Sekrataryasına iletildi.
GÖNÜLLÜ MESLEKTAŞLARIMIZ:
Onur Bilgiç
Muhsin Koray Kılıç
Halime Türe
Evrim Tellioğlu
Burhanettin Kaya
Fuat Akgül
Nezaket Kaya
Ayşe Devrim Başterzi
Işıl Vahip
Burcu Kök
Nur Engin Deniz
Hamid Boztaş
Zerrin Oğlağu
Atike Çıta
Evindar Karabulut
Nermin gündüz
Aybike Telkök
Belkıs Seniz
Yavuz Selvi
Arzu Erkan
Sibel Koçbıyık
Altan Eşsizoğlu
Elif Aktan Mutlu
Ürün Özer
Gamze Özçürümez
Eylem Cankurtaran
İdris Üre
Arzu Yazıcı
Esra Sürer Yalçın
Ebru Soylu
Talat Sarıkavak
Filiz Kuru
Burcu Rahşan Erim
Mevhibe N. Tümüklü
Leyla Gülseren
Görkem Yılmaz
Özge Doğanavşargil Baysal
Gökçe Silsüpür Soma
Elif Onur Aysevener
Bilge Togay
Umut Kırlı
Umut Karasu
Nildan Şeker
Semra Aksoy
Bahar Sarı
Lütfullah Beşiroğlu
Okan Taycan
Selami Aksoy
Hande Karakılıç
16.05.2014 APHB SOMA EĞİTİM FAALİYET RAPORU
14.05.2014 tarihinde Sağlık Bakanlığı Müsteşarı ile yapılan toplantıya Kriz Koordinatörü Ahmet Ayer, Manisa Kamu Hastaneler Birliği Tıbbi Hizmetler Başkanı Leyla Arıcı, Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü’nden Yıldız Bıyıklı, AFAD sorumlusu Cem Ural, CBÜ öğretim görevlileri Psikiyatr Murat Demet , Çocuk Psikiyatristi Şermin Yalın Sapmaz, TPD Ruhsal Travma ve Afet Psikiyatrisi Çalışma Birimi Koordinatörü Hira Selma Kalkan , Kızılay Psikososyal Destek Birimi sorumlusu Meriç Gözden , Türk Psikologlar Derneği’nden Nedret Öztan, Umut Yıldız , Yaşar Çelik, Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği’nden Turgay Çavuşoğlu katılmıştı. Toplantı sonrasında hazırlanan eylem planı doğrultusunda 16 .05.2014 tarihinde Sağlık Bakanlığı ve Aile Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın desteği ile APHB tarafından ev ziyaretine gidecek ekip için Manisa Organize Sanayi’de eğitim yapıldı. Manisa , Balıkesir, İzmir ve Kütahya’dan 118 kişinin katılımıyla eğitim gerçekleşti.
Toplantıya Sağlık Bakanlığı Müsteşarı Mehmet Bakar'ın eğitimin amacını anlatması ile başlandı. Bunun bir kamu görevi kamu işi olduğunu vurguladı. Bu vurgu katılımcılar üzerinde gerginlik ve öfke yarattı. Sonrasında travma ve yas hususunda konuşan Hira S. Kalkan çalışmanın ASPB, SB, APHB birlikteliğinden oluştuğunu belirtti. Aphb hakkında bilgi vererek başladı. Ancak akşam sözlü görevlendirmeyle apar topar görevlendirildiklerini söyleyen katılımcılar bu yapılanın samimi olmadığını ne kendilerine ne de kaybı olanlara ne faydası olacağını anlamadıklarını belirttiler. Öfkeli olduklarını bildirdiler. Aynı konudaki tepkiler Nedret Öztan ve Meriç Ramazan’ın oturumlarında da oldu. Eğiticiler tarafından ortak olarak amacımızın psikososyal destek vermek olduğu belirterek psikososyal ilkyardımın öncelikleri anlatılmaya özen gösterildi. Gün sonunda insanların çoğunda duruma ilişkin olumlu yaklaşımlar görülürken hala öfkeli olanların olduğu da gözlendi. Bu vesileyle yöneticilere gönüllülüğün ve görevlendirme usulünün önemi yeniden aktarıldı. Gönüllülük sisteminin esas alınması yöneticilere ısrarla söylenmiş olmasına karşın gerek yerelde gönüllü sayısının azlığı, gerek zaman sıkıntısı nedeniyle gönüllü katılımcılar yanı sıra kamu görevlendirmelerinin yapıldığı bildirildi.
Eğitim sonrasında 17:30 ‘da Kamu Hastaneler Birliği toplantı salonunda SHU derneği, Türk Psikologlar Derneği, Türkiye Psikiyatri Derneği temsilcileri ile ev ziyaretleri formu hazırlamak için bir araya gelindi. Formlar için eskiz oluşturuldu.
MRSHH Başhekim Yard. Selin Demet ve Tıbbi hizmetler Başkanı Leyla Arıcı katılımcılardan ekip oluşturmak üzere bir araya geldi.
Ertesi gün ASPB ve SB müsteşarlarının yaptığı toplantı sonrasında çalışmaların SB tarafından yürütüleceği, ev ziyaretlerine psikiyatristlerin katılmayacağı, ziyaret sonrası gereksinim halinde psikiyatr ya da çocuk psikiyatristinin yer alacağı kararı verildiği öğrenildi.
AFETTE PSİKOSOSYAL YAKLAŞIM PROGRAMI EV ZİYARET GRUPLARI EĞİTİMİ
9.30-10.00
Açılış Konuşmaları
10.00-10.45
Psikososyal Müdahale
Psk. Dr. Nedret ÖZHAN
Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi
Türk Psikologlar Derneği Temsilcisi
10.45-11.15
Kahve Arası
11.15-12.00
Sosyal Hizmet Uzmanlığı Açısından Olaya Bakış
SHU Meriç RAMAZAN
Kızılay Ege Bölge Afet Şefi
12.00-13.00
Öğle Yemeği
13.00-13.30
Çocuk Psikiyatrisi Açısından Yas Reaksiyonu ve Travma
Yrd. Doç. Dr. Şermin YALIN SAPMAZ
Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Anablim Dalı Başkanı
13.30-14.15
Erişkinlerde Travma Psikiyatrisi
Uzm. Dr. Hira Selma KALKAN
Türkiye Psikiyatri Derneği
Ruhsal Travma ve Afet Psikiyatrisi Çalışma Birimi Koordinatörü
14.15-15.00
15.00-15.45
Genel Değerlendirme ve Geri Bildirim Oturumu
Kolaylaştırıcı: SHU Meriç RAMAZAN
17.05.2014 APHB AİLE HEKİMİ EĞİTİMİ FAALİYET RAPORU
Uzun dönemde aile hekimlerinin rolünün önemli olması nedeniyle bölgenin aile hekimlerine travma ve ilişkili durumlarla ilgili eğitim verilmesi ve aile ziyaretinde bulunan ekiplerin daha sonra aile hekimlerini bilgilendirmesi uygun görülmüştü. 17. 05. 2014 tarihinde tespit edilen cenazelerin bulunduğu illerdeki Halk Sağlığı Müdürlükleri tarafından Manisa , İzmir , Kütahya, Balıkesir'de görevli aile hekimlerinin Soma Maden işçileri Sendikası Toplantı Salonu’na intikali sağlandı.
Sağlık Bakanlığı Müsteşarı Mehmet Bakar’ın açılış konuşmasıyla oturum başladı. Mehmet Bakar’ın konuşmasında sivil toplum kuruluşlarının katılımı ve birçok kurum ve kuruluş ortak çalışması olduğuna dair vurgu vardı. Dünkü eğitime nazaran daha az tepki vardı ve aile hekimleri bu eğitime ihtiyacı duyduklarını ve desteklenmelerinin sürdürülmesini istediklerini bildirdiler. Kendilerine desteğin süreceği ve gerektiğinde iletişim kurabilecekleri kaynakların bilgisi verildi.
Oturum sonrasında eğitim ekibi tarafından Soma Devlet Hastanesi’ndeki meslektaşları ziyaret etmek istendi ancak polis engeliyle karşılaşıldı
APHB adına
Uzm. Dr. Hira Selma Kalkan
TPD RTAÇB
AİLE HEKİMLERİ EĞİTİMİNE KATILAN EĞİTİCİ ÖNERİLERİ:
1. Akut dönemdeki çalışmalar tamamlandıktan sonra, derneğimiz ve çalışma birimimiz aracılığıyla, ayrıntılı ve yapılandırılmış bir psikososyal destek planının bakanlıklara verilmesi.
2. Travma konusunda temel eğitimi almış meslekdaşlarımızın öncelikle görevlendirilmesi. Bu konu öncelikle sekonder travmatizasyon açısından bakım verenleri korumak için de gereklidir. Bu amaçla da her fırsatta (örneğin kongrelerimizde ), TREP eğitiminin verilmesi.
Uzm. Dr. Nur Engindeniz
Serbest Psikiyatrist
21.05.2014 TPD RTAPÇB
İzmir İl Sağlık Müdürlüğü'nün talebi üzerine 22.05.2014 tarihinde APHB tarafından Bergama'daki Aile Hekimleri'ne yönelik ruhsal travma eğitimi verilmesi planlandı.
SOMA MADEN FACİASI-TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİNDE RUHSAL TRAVMAYA YAKLAŞIM (TREP) TOPLANTISI
22.05.2014 tarihinde Soma Maden Faciası sonrasında bölgede aile hekimi olarak görev yapan meslektaşlarımıza yönelik olarak Temel Sağlık Hizmetlerinde Ruhsal Travmaya Yaklaşım (TREP) toplantısı, Bergama Toplum Sağlığı Merkezinde yapıldı. 21.05 2014 tarihinde saat 16.00'da başlayan eğitim programı İzmir- Kınık 1 Aile Sağlığı Merkezinden: Dr. Hıdır Yiğit, Dr. Yusuf Yüksel, Dr. Zeka Özenç, Dr. Keramettin Altan, Dr. Yüksel Şarlak, Poyracık Aile Sağlığı Merkezinden: Dr. Emrah Tokat, Dr. Hatice Gülhan, Yayakent Aile Sağlığı Merkezinden, Dr.Aydın Gülhan ve Bergama: 1 Nolu Aile Sağlığı Merkezinden Dr. Kübra Saygılı, 2 Nolu Aile Sağlığı Merkezinden, Dr. Mikail Mirioğlu, 3 Nolu Aile Sağlığı Merkezinden, Dr. Murat Ceyhan, 5 Nolu Aile Sağlığı Merkezinden, Dr. Sadık Hakan Tur, 11 Nolu Aile Sağlığı Merkezinden Dr. Işıl Kurtuluş katılımı ile yapıldı.
Toplantıya katılan aile hekimi meslektaşlarımız, Soma Maden Faciasında, hayatını kaybedenlerin yüksek sayıda olduğu Kınık ilçesine bağlı köylerin görev alanında bulunduğu ve uzun yıllardır bölgede görev yapmaları nedeni ile hayatını kaybedenleri ve ailelerini tanıyan, yaşadıkları psikososyal sorunları birincil olarak bilen kişilerdi. Eğitim toplantısına katılmayı bu yaşanan zorlu günlerde, kaotik ortam içerisinde, kayıpları, hayatta kalan yakınlarının yaşadığı zorlukların içerisinde kendileri için öncelik olarak tanımlanmamakla birlikte yaşadıkları sorunları paylaşıma olanak veren paylaşım grubunun kendilerine destek sağlayacağını belirttiler. Meslektaşlarımız, takip ettikleri aileleri uzun dönemdir tanımaları, hekimlik mesleğinin sorumlulukları ile birlikte hayatta kalanların yasını paylaşmaları ve bölgede facianın ilk gününden başlayarak aktif olarak görev yapmalarının getirdiği duygusal yükü taşıdığı ve bizzat kendilerinin bir travmatik yas içerisinde oldukları görüldü.
Eğitim toplantısı içerisinde, kuramsal bilgi aktarımı sırasında duygu paylaşımı, yaşadıkları zorlukları, yaslarını tanımlamaları, toplantının ikinci bölümünde, meslektaşlarımıza destek gruplarının faydalı olabileceğini, hem bölgede facianın ilk gününden başlayarak bölgede aktif görev almalarına, kurtarma çalışmaları sırasında orada bulunmalarına bağlı travma sonrası belirtilerin varlığı hem de hayatını kaybedenler ile ilgili yas yaşamaları travmatik yas içerisinde olduklarını ve bu nedenle uzun dönem meslek destek gruplarının sadece aile hekimi meslektaşlarımız için değil, diğer sağlık çalışanları içinde böyle bir gereksinimin olduğunu düşündürmektedir.
Bununla bağlantılı olarak toplantıya katılan İzmir İl Sağlık Müdürlüğü Gülgün Çakmur’dan “arama-kurtarma çalışmalarına katılanların da” deneyimlerini, duygularını paylaşmak amacı ile psikiyatrik destek talebinde bulundukları öğrenildi. Toplantı sırasında aile hekimi meslektaşlarımızın, ailelerle her gün farklı kişilerin görüşmesi ve aynı soruların tekrar sorulmasının, yas içinde olan ailelerin içinde bulundukları durumu olumsuz etkilediklerini gözlemlediklerini paylaşmışlar ve psiko-sosyal desteğin planlanmasında sürekliliğin önemini vurgulamışlardır.
Toplantı içerisinde meslektaşlarımızın bildirdiği, suisidal düşünceleri olan, eşinin kaybından sonra çocuklarının bakım veremeyenlerin bulunduğu, özellikle bu gibi zor vakalarda yönlendirmeyi hızla yapabilecekleri ve doğrudan iletişim kurabilecekleri merkezlerin olmasının hem meslektaşlarımız hem de bu gibi durumda olan kişilerin tedavilerinin hızla düzenlenmesi için bir gereklilik olduğu düşünüldü.
Saygılarımla
Prof. Dr. Elif ONUR AYSEVENER,
DEÜTF Psikiyatri AD
21. 05. 2014 TPD RTAPÇB
APHB psikososyal müdahale planı oluşturuldu. APHB Sekrataryası Türk Kızılay'ında görev yapan SHU Meriç Gözden tarafından iletilen plan:
SOMA MADEN KAZASI SONRASI
APHB PSİKOSOSYAL MÜDAHALE PLANI
Geri Plan:
13.05.2014 Salı günü saat 13.05.2014 tarihinde saat 15:10 sularında Manisa’da Soma Kömür İşletmelerine bağlı Eynez bölgesi maden ocağında meydana gelen patlamada resmi makamlardan yapılan açıklamaya göre 301 maden işçisi hayatını yitirmiş 487 kişi sağ olarak kurtulmuştur.
Soma maden kazası sonrası psikososyal destek hizmetlerinin kısa sürede olabildiğince geniş sayıda kişiye ulaştırılabilmesi için çalışmaların toplum, aile/okul ve birey odaklı yürütülmesi öngörülmektedir. Planlanan hizmetlerin ihtiyaç odaklı, toplumun kendi güç ve kaynaklarıyla kriz öncesi duruma dönmelerini kolaylaştırma amaçlıdır. Kazadan bugüne kadar geçen süre zarfında bize ulaşan bilgi ve gözlemlerin ışığında aşağıdaki gibi gerçekleştirilebilir ve etkililiği ölçülebilir olduğu düşünülen müdahale süreci öngörülmüştür. Bu müdahale hizmetlerinin yaklaşık 10 aylık bir süre kapsaması halinde bireysel ve toplumsal düzeyde kısa ve uzun süreli psikolojik ve sosyal yardım hizmetlerinin gerçekleştirilebileceği düşünülmektedir.
SOMA PSİKOSOSYAL EYLEM PLANI
Maden kazasından etkilenen insanların yerleşim yerlerinin dağınık olması, merkezden uzak ilçe ve köylerde yaşıyor olmaları nedeniyle psikososyal müdahalenin gezici ekipler aracılığıyla verilmesini gerekli kılmaktadır. Bir Psikolojik Danışman, 1 Sosyal Hizmet Uzmanı, 1 Psikologdan oluşacak olan gezici ekip ziyaret edecekleri mahalle ve köylerde bilgilendirme toplantıları, farklı yaş gruplarına yönelik etkinlikler, ihtiyaç doğrultusunda bireysel ve grup çalışmalarının yapılması planlanmaktadır.
Ayrıca, özellikle çocuklar için kendilerini ifade etmelerini kolaylaştırıcı sanatsal ve yaratıcı etkinlikler (müzik, dans, drama, resim gibi) düzenlenmesi planlanmaktadır. Bu amaçla gezici ekipte yer alacak olan elemanların bu yönden donanımlı olmaları tercih edilecek ve/veya eğitimleri daha sonrada gerekli supervizyonu almaları sağlanacaktır.
Bu çalışmalar esnasında sürekli taramalar ve bilgilendirmeler yoluyla daha yapılandırılmış ve uzun soluklu psikolojik desteğe gereksinimi olanlar belirlenerek yine bu proje kapsamında oluşturulması planlanan Psikososyal Destek Merkezlerine yönlendirilecektir.
Gezici ekipler olaydan doğrudan ya da dolaylı olarak etkilenme düzeyleri göreli olarak daha fazla olan bölgelere öncelik verecektir. Bu bölgelerdeki ileri gelenlerinden (örn., muhtar) ihtiyaç sahiplerinin belirlenmesi için yardım alınabilir. Köy veya mahallenin ortak kullanım alanları (örn., köy kahvesi, halk eğitim merkezleri v.b.) ziyaret edilerek grup toplantıları düzenlenecek, gezici ekibin ve Psikososyal Destek Merkezlerinin hizmetleri tanıtılacaktır.
Gezici ekip hizmetlerinin aile ve okul temelli çalışmalara ağırlık vermesinin faydalı olacağı öngörülmektedir.
Aile temelli çalışmalar ailelerin yaşanan travmatik olayın doğası ve sonuçlarına dair bilgilendirilmesi, güçlendirilmesi, ve etkili baş etme becerilerinin kazandırılmasını hedeflemektedir. Bunun yanı sıra ihtiyaç belirleme, tarama ve yönlendirme yoluyla daha yakın ve yapılandırılmış psikolojik destek hizmetine gereksinim duyan bireylere ulaşılarak psikososyal destek merkezleri ve diğer ilgili kurum ve kuruluşlara yönlendirilmesi düşünülmektedir. Aile bireylerinin psikoeğitimlerinin yanı sıra anne/babalara evdeki çocuk/ergenlere, engellilere veya yaşlı bireylere nasıl destek olabilecekleri konusunda da yetkelendirilmesi öngörülmektedir.
Okul düzeyinde çalışmalar: Bu düzeydeki çalışmalar; öğrenci başta olmak üzere, öğretmen, okul yönetimi ve aile eğitimleri ekseninde gerçekleştirilmesi planlanmaktadır.
Okulların risk grubunu oluşturan çocuk ve ergenlerin en yoğun bulunduğu ortamlar olduğu düşünülürse, okul temelli çalışmaların temel amaçları şunlardır;
a) Öğrenci, öğretmen ve velilerin baş etme becerilerini güçlendirmek,
b) Veli ve okul personelini öğrencilerin baş etmelerini nasıl kolaylaştırabilecekleri konusunda bilgilendirmek
c) Toplum bilinçlendirmesine okul yoluyla da katkı sunmak,
d) Süreç içerisinde gerekli taramalar yoluyla daha yakından psikososyal desteğe ihtiyaç duyanların belirlenerek gerekli yönlendirmelerin yapılmasıdır.
Bu amaçlara ulaşmak için; okul psikolojik danışmanları da dahil olmak üzere tüm okul personeline eğitimler verilmesi, bu eğitimlerde öğrencilerin baş etmelerini kolaylaştırmak amacıyla okul ve sınıf temelli eğitimlerin yer almasına özen gösterilmesi planlanmaktadır.
Okul ziyaretleri yapacak olan ekipte öğrencilerle sağaltıcı etkinlikleri de (müzik, resim, drama v.b.) gerçekleştirebilecek elemanların yer alması faydalı olacaktır. Bu alanlarda bilgi ve becerilerin arttırılması için de eğitmen eğitimlerin yapılması planlanmalıdır. Gezici ekibin diğer üyeleri de aile eğitimleri gerçekleştirebilir ve/veya öğretmenlerin (özellikle de okul psikolojik danışmanının olmadığı okullarda) sorularını yanıtlayabilir, gereksinimlerini tespit ederek gereken yönlendirmeleri yapabilir. Bu ekip aynı zamanda daha yapılandırılmış psikolojik yardıma ihtiyacı olanları belirleyerek sabit ekibe yönlendirme de dahil olmak üzere gereken bilgilendirme ve yönlendirmeyi yapar. Gezici ekibin ihtiyaç dahilinde destek olmak üzere bazı okullara farklı zamanlarda birden fazla ziyareti söz konusu olabilir.
Yardım hizmeti sağlayacaklar (sabit ve mobil ekip) belli donanımlara sahip olmalidır. Eksik donanımları giderilmeli ve projenin nasıl işleyeceği konusunda eğitilmeliler. birbirlerini tamamlayabilecek şekilde psikolojik danışman, psikiyatrist ve sosyal hizmet uzmanlarından oluşmalıdır.
Sabit ekip için belli ödeme kaynakları yaratılmalı ve fakat mobil ekip için alternatifler belirlenmelidir.
2.PSİKOSOSYAL DESTEK MERKEZLERİNİN OLUŞTURULMASI
Soma Merkez, Kınık ve Savaştepe’de, bölge halkı başta olmak üzere, ihtiyaç sahiplerine psikososyal yardım, kısa ve uzun dönemli psikolojik destek hizmetlerinin verileceği üç ayrı merkez oluşturulması düşünülmektedir. Psikososyal destek merkezlerinin gezici ekiple yakından çalışması öngörülmektedir. Tarama ve ihtiyaç belirleme çalışmaları sonucu yönlendirilecek bireylerin yanı sıra kendiliğinden yardım isteyen bireyler de bu merkezlerin hizmetlerinden ücretsiz yararlanabileceklerdir.
Bu merkezlerde psikolog, sosyal hizmet uzmanı, psikolojik danışmanın yarı zamanlı bir psikiyatrist ve merkezin sürekli işleyişini sağlamak üzere sekretarya işlerinin takibi için bir personelin bulundurulması planlanmaktadır.
Ayrıca bu merkezlerde gençlere yönelik, kendilerini ifade etme becerilerini arttırmaya yönelik sanatsal, sosyal ve sportif etkinlikler de yer alacaktır.
Bu merkezlerde görev alacak meslek elemanları, psikososyal desteğin yanı sıra uzun ve kısa dönemli psikolojik danışma/terapi hizmetini verebilecek donanıma sahip olmalıdırlar.
Uzun ve kısa dönemli psikolojik danışma hizmetlerinin verilmesi için APHB üyesi olan her derneğin kendi elemanlarına duyuru yaparak özellikle yakın ve ulaşılabilir çevredeki psikiyatrist ve psikologların kendi hizmet vermeleri imkanları ölçüsünde bu merkezlerden yönlendirilecek olan bireylere ücretsiz hizmet vermeleri sağlanacaktır.
3. TOPLUM BİLİNÇLENDİRİLMESİ
Soma Maden Kazasında yaşamını yitiren işçi sayısının fazlalığı ve sonrasında yaşanan olaylar dizgesi, olayın etkisinin sadece yerel değil ulusal düzeyde olduğunu göstermektedir. Bu bağlamda APHB tarafından gerçekleştirilecek çalışmaların sadece yerel düzeyde kalmaması adına travmatik olayın bireysel ve toplumsal düzeyde görülebilecek olan muhtemel tepkiler ve bu tepkilerle baş etme ve yardım kaynakları konusunda farkındalık düzeyinin arttırılması ve gelecekte meydana gelebilecek afet ve acil durumlar sonrasında başa çıkma becerilerinin güçlendirilmesi yönünde çalışmaların yürütülmesi amaçlanmaktadır.
Bu kapsamda;
Toplum bazlı çalışmalar genel bilgilendirme, olayın doğası ve doğurgularına dair doğru, güncel, bilimsel bilgilerin yayılması ve böylece toplumsal bilinç oluşturmayı amaçlamaktadır. Ayrıca ihtiyaç sahiplerinin yardım hizmetleri konusunda da bilgilenmesi amaçlanmaktadır.
1) Travmatik yaşantının doğası, travma tepkileri ve başa çıkma yöntemleri, stresle baş etme, çocuk, ergen ve engelli gibi farklı ihtiyaç gruplarının bilgilendirilmesi amacıyla yazılı materyallerin ( el kitapçığı, broşür vb.) hazırlanması ve dağıtılması,
2) Sosyal medya başta olmak üzere yazılı ve görsel medyanın bilgilerin yaygınlaştırılmasında etkin kullanımının sağlanması,
3) Soma merkez ve Savaştepe’de oluşturulması planlanan psikososyal destek merkezlerinde yapılacak olan grup çalışmaları ve psikoeğitim çalışmaları aracılıyla bilgilerin yaygınlaştırılması,
4) Sosyal hizmet merkezleri, halk eğitim merkezlerinde bilgilendirme faaliyetlerinin yürütülmesi,
5) Belediyeler, muhtarlıklar arcılığıyla alan uzmanlarının uygun yollarla toplumu bilgilendirme faaliyetleri yürütmelerinin sağlanması
6) Yerellerde kanaat önderleri vasıtasıyla alan uzmanlarının topluma ulaşarak bilgilendirme çalışmaları yapmalarının sağlanması
ÇALIŞANA DESTEK
Başta kazanın meydana geldiği Eynez maden ocağından yaralı olarak kurtulan, arama kurtarma çalışmalarına katılan işçiler olmak üzere çalışana destek hizmetlerinin, olaydan etkilenme derecelerine göre yapılandırılması öngörülmektedir. Buna göre çalışanlar, üç ayrı grupta ele alınabilir.
Destek, paylaşım grupları aracılığıyla hem destek sağlanması hem de daha yapılandırılmış psikolojik yardıma ihtiyaç duyan çalışanların belirlenerek psikososyal destek merkezlerine yönlendirilmesi planlanmaktadır..
Üçüncü grupta yer alan uzmanlara destek, eğitim süpervizyon ve izlem yoluyla APHB bileşenleri tarafından yapılacaktır.
KAPASİTE GELİŞTİRME ÇALIŞMALARI
Afetlerde Psikososyal Hizmetler Birliği tarafından oluşturulan eğitim modüllerinin, bölgedeki meslek elemanlarının kapasitesinin arttırılmasına katkı sağlayabilir düzeydedir. Başta Manisa İzmir, Kütahya ve Balıkesir illeri olmak üzere bu illerde görev yapan Sosyal Politikalar Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı personeline ayrıca talep gelmesi durumunda da Milli Eğitim Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı’na, diğer kurum ve kuruluşlarda görev yapan meslek elemanlarına bu eğitimler verilmesi doğrultusunda gerekli planlamalar yapılabilir.
İZLEME VE DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI
İzlem ve değerlendirme modeli tasarlanmalı ve değerlendirme ekibi eğitilmelidir.
22. 05. 2015 TPD RTAPÇB
APHB Sekrataryası Meriç Gözden tarafından;
-Manisa Psikososyal Destek Koordinasyon Merkezi Başkan Yardımcısı Selin Mızrak ile görüşme yapıldığını ve Sağlık Bakanlığı tarafından APHB ile işbirliği yapılmasının istendiğini, kısaca APHB tarafından gerçekleştirilmesi düşünülen hizmet modelleri hakkında bilgi verildiğini, müdahale planında öngörülen sabit merkezlerde meslek elemanlarının görevlendirilmeleri ile ilgili işbirliği yapılabileceği üzerinde durulduğunu, Selin Hanım'ın Sağlık Bakanlığı toplum ruh sağlığı merkezlerinin bu amaçla değerlendirilebileceğini ifade ettiği,
-23 Mayıs cuma tarihinden itibaren APHB Genel Sekreteryası adına çalışmaların Manisa'daki kriz merkezinden takip edileceği, Kızılay adına Süleyman İleri'nin de Soma'daki irtibat kişisi olacağı,
- ASP'ye bağlı Soma merkezde bulunan Sosyal Hizmet Merkezinde APHB'nin çalışmalarının yürütülmesi için bir oda tahsis edildiği ve psikososyal destek talebi ile başvuran kişilerle yapılacak bireysel görüşmelerde yine bu merkezden yararlanılacağını bilgisi verilmiştir.
23.05.2014 TPD RTAPÇB
Soma'daki yürütülen psikososyal çalışmalara ilişkin 29.05.2014 tarihinde APHB yönetim kurulu toplantısı yapılması planlanmıştır.
TPD RTAPÇB Adına
Dr. Hande Karakılıç
Dr. Okan Taycan
Dr. Ahmet Tamer Aker