TÜRKİYE PSİKİYATRİ DERNEĞİ AFETLERE HAZIRLIK VE MÜDAHALE BİRİMİ YÖNERGESİ
AMAÇ
Madde 1-Bu yönerge
Türkiye PsikiyatriDerneği Merkez Yönetim Kurulu (TPD MYK) adına, ülkemizde gerçekleşen ya da gerçekleşmesi beklenilen doğal afet, kitlesel travma ve her türlü insani kriz ya da sağlık krizlerinde ruh sağlığı hizmetleri ve diğer sağlık ve psikososyal destek hizmetlerinde ve bu hizmetlerin TPD bünyesindeki organizasyonunda görev alacak Afetlere Hazırlık ve Müdahale Birimi’nin yapısını, işleyişini ve görev alanlarını tanımlamak amacı ile hazırlanmıştır.
KAPSAM
Madde 2
Türkiye PsikiyatriDerneği’nin gerçekleşen ya da gerçekleşmesi beklenilen doğal afet ve her türlü kitlesel travma, insani kriz ya da sağlık krizlerine yönelik önceden hazırlık, planlama ve müdahalede yetkili birimleri, yöntem ve işleyişini kapsar.
TANIMLAR
Madde 3
Bu yönergede kullanılan kısaltmalar:
Türkiye PsikiyatriDerneği: TPD
Merkez Yönetim Kurulu: MYK
Afetlere Hazırlık ve Müdahale Birimi: AHMB
Ruhsal Travma ve Afet Psikiyatrisi Çalışma Birimi: RTAÇB
Afet Kriz Yönetimi: AKY
Türkiye PsikiyatriDerneği Afetlere Müdahale Acil Eylem Planı: TAMAP
AFETLERE HAZIRLIK VE MÜDAHALE BİRİMİ’NİN OLUŞUMU VE NİTELİĞİ
Madde 4-
1.AHMB, TPD MYK adına, ülkemizde gerçekleşen ya da gerçekleşmesi beklenilen doğal afet, kitlesel travma ve her türlü insani kriz ya da sağlık krizlerinde ruh sağlığı hizmetleri ve diğer sağlık ve psikososyal destek hizmetlerinin planlanması, afet öncesi hazırlıklarının yapılması, müdahalede görev alacak dernek üyelerinin ve diğer sağlık personellerinin eğitimi ve yönetimi, hizmetlerin yürütülmesi ve koordinasyonu amacı ile görevli ve yetkili birimidir.
2. AHMB, Yürütme Kurulu, Afetlere Hazırlık ve Eğitim Alt Birimi, Saha Müdahale Alt Birimi, Şube Afetlere Hazırlık ve Müdahale Birimlerinden oluşur.
3. AHMB yürütme kurulu, MYK tarafından atanan birim koordinatörü, ruhsal travma ve afet tıbbı alanında beş yıl ve üzeri deneyimli ve en az ikisi eğitici olan 4 üye ile TPD Ruhsal Travma ve Afet Psikiyatrisi Çalışma Birimi (RTAÇB) koordinatörü olarak görev yapmakta olan 2 üye olmak üzere toplam yedi üyeden oluşur. RTAÇB koordinatörü olarak görev yapan sayısının artması durumunda 2 üye koordinatörler arasından seçilir.
4. AHMB MYK’ya karşı sorumludur, koordinatörü ve yürütme kurulu üyeleri görev süresi iki yıldır ve atandığı dönemdeki MYK’nın görev süresiyle sınırlıdır.
5.AHMB işleyişinde birim koordinatörü sorumludur, yürütme kurulu ilk toplantısında bir sekreter, bir afetlere hazırlık ve eğitim sorumlusu ve bir saha müdahale sorumlusu seçerek MYK’ya bildirir
6. AHMB Afetlere Hazırlık ve Eğitim Alt Birimi
a) AHMB’nin afetlere ve kitlesel travma/krizlere hazırlık ve müdahale edecek kadroların oluşturulması, eğitimi ve müdahalelere hazır hale getirilmesinden sorumludur.
b) Eğitici eğitimleri ile oluşmuş sürekliliği olan kadroları hazırlar ve MYK’ya bildirir.
c) Derneğin müdahale birimleri, diğer kurumları RTAÇB, ve gerekli hallerde MYK onayı ile diğer kurumlar ile işbirliği içindedir.
d) Şube Afetlere Hazırlık ve Müdahale Birimlerindeki eğiticilerin eğitimi ve şube afet eğitimlerin işleyişini koordine eder.
e) Birim çalışmalarını düzenli olarak raporlar.
7 AHMB Saha Müdahale Alt Birimi
a) AHMB’nin afetlere ve kitlesel travma/krizlere müdahale ve saha hizmetlerinin sevk ve idaresi ve koordinasyonundan sorumludur.
b) TAMAP’a (Türkiye PsikiyatriDerneği Afetlere Müdahale Acil Eylem Planı) göre Saha işleyişinde lojistik, finans, insan gücü ve kurumsal işleyişi sağlar, gönüllü grupları oluşturur.
c) Afet bölgeleri için gerekli hallerde MYK ve AHMB onayı ile birden fazla saha müdahale birimleri oluşturur
d) Birim çalışmalarını düzenli olarak raporlar.
8 Şube Afetlere Hazırlık ve Müdahale Birimi
a) Şube yönetim kurullarının kendi aralarından seçtiği sorumlu şube yönetim kurulu üyesi, şube üyesi olan bir koordinatör ve 3 üyeden oluşur.
b) TPD MYK’ya ve AHMB yürütmesine karşı sorumludur.
c) Kendi bölgelerindeki doğal afet ve her türlü kitlesel travma, insani kriz ya da sağlık krizlerine yönelik çalışmalarının TPD MYK ve AHMB adına yürütülmesi ve genel koordinasyonunu sağlar.
d) Şubenin yetkili olduğu bölgelerde TPD MYK ve AHMB adına afet ya da kitlesel travmalar ile ilgili kurumların yöneticileriyle ilişki kurularak, afetlere hazırlık ve müdahaleler konusunda çalışmalarda bulunur, ruhsal sağlık ve psikososyal destek konularında topluma ve kurumlara ve yetkililere danışmanlık sağlar.
9. AHMB yürütme kurulu gereksinim duyduğunda çalışma programına uygun olması koşuluyla MYK onayı ile kısa ya da uzun süreli çalışma grupları ve alt birimler oluşturabilir.
10. AHMB tanımlanan işler açısından yürütme kurulu üyeleri arasından görevlendirme yapabileceği gibi kurul dışındaki TPD üyelerinden de destek alabilir.
11. AHMB yürütme kurulu üyeleri, görevin yürütülmesi ile ilgili gerekçeli bir kararla ve hizmette aksama olmaması koşulu ile MYK tarafından görevden alınabilir. Görevden alınan üye yerine, en çok bir hafta içinde yeni bir üye atanır.
12. Yürütme kurulu yılda en az dört kez olmak üzere birim koordinatörü çağrısı ile toplanır. Tüm şube koordinatörleri ve eğitici eğitimini tamamlamış eğiticiler ile yılda iki kez çevrim içi toplantı yaparak genel değerlendirme yapar.
AHMB GÖREVLERİ VE AFET DURUMLARINDA YAPILACAKLAR Madde 5-
1.Bir afet, kitlesel travma ya da insani/sağlık krizlerinde AHMB yürütmesi acil toplanarak müdahale planlarını günceller ve uygulamaya planlarını tanımlar ve MYK onayı ile acil durumlarda ise MYK’yı bilgilendirilerek müdahale aşaması başlatılır.
2. MYK bir afet durumunda AHMB’yi TPD’nin afetlere hazırlık, müdahale, koordinasyon ve kurumsal temsiliyeti için görevlendirir, AHMB diğer kurumlarla işbirliği ve ilişkilerinde MYK onayı ile hareket eder.
3. Afet ya da ulusal ölçekte insani ya da sağlık krizi ortaya çıktığında AHMB önerisi ve MYK onayı ile ya da doğrudan MYK kararı ile Afet Kriz Yönetimi (AKY) oluşturulur.
4. Afet Kriz Yönetimi MYK üyeleri ve AHMB yürütme kurulundan oluşur, gerekli hallerde AHMB önerisi ve MYK onayı ile AKY’de görev almak üzere atama yapılabilir. AKY toplantılarına MYK başkanı başkanlık yapar.
5. Başta Sağlık Bakanlığı, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve Afet ile ilgili Devlet Kurumları olmak üzere ulusal afet planlarında yer almak üzere plan oluşturur
6. Ruh sağlığıçalışanları ve ruh sağlığı hizmeti sunan kurumların yöneticilerinde; eğitim materyalleri oluşturma veeğitim programları hazırlar, ruh sağlığı çalışanlarına ve afetlerde görev almış ya da alacak olanlara yönelik destek sağlamak ya da önerilerde bulunmak adına etkinlikler planlar,
7. Afet öncesinde afetlere hazırlık amacı ile AHMB
a) TPD Afetlere Müdahale Acil Eylem Planı (TAMAP) oluşturur ve MYK’ya sunar, TAMAP MYK onayı ile yürürlüğe girer.
b) TAMAP’a göre TPD’nin afetlere hazırlık planlarını yapar
c) Sürekli eğitim programları hazırlar ve bu eğitimlerin uygulanmasını yürütür.
d) Eğiticilerin eğitimi ve sürekli eğitimleri yürütür, bu eğitimler sırasında TPD’nin eğitim ile ilgili kurumları ile işbirliği içinde çalışır
e) Afet durumunda görev alacak saha süpervizörlerinin eğitimi ve planlamasını yapar
f) Afet bilinci ve eğitimine ilişkin materyal hazırlar, tüm eğitim Müfredatlarında yer alması ve tabana yayılması için eylem planı oluşturur.
g) Acil durumlar kullanılmak üzere eğitim materyallerinin oluşturur.
h) Afetlerde kullanılmak üzere elektronik ve teknolojik alt yapı projeleri hazırlar
ı) Yıllık Ruh Sağlığı Türkiye Afet Raporları oluşturarak MYK’ya sunar
i) Kurumlar arası eğitim ve müdahalede işbirliği protokolleri oluşturarak MYK’ya sunar
8. Afet sırasında yapılmak üzere AHMB
a) Afet durum analizi yaparak MYK’yı bilgilendirir, gerekli hallerde Afet Kriz Yönetimine geçiş önerisinde bulunur
b) TAMAP’ın devreye girmesi ile TAMAP’a göre eylem planını başlatır
c) Saha değerlendirme raporu hazırlar
d) Elektronik haberleşmeyi aktive eder
e) Tüm dernek kurumlarının aktivasyonu MYK ile birlikte sağlar
f) Gönüllü grupları oluşturur
g) Acil eğitim ve materyal oluşturur
h) İşbirliği için kurumlar arası teması başlatır ve tüm paydaşlar ile ortak kurumsal hareket için MYK adına ve MYK onayı ile temaslarda bulunur
ı) Saha alt birimleri ve sorumluları tanımlayarak destek hizmetinin gerekliliği ve çeşitlilik analizi yapar ve hizmeti başlatır.
i) TAMAP’ın açıklarını saptar ve gerekli değişikleri MYK bilgisi ve gerekli durumda onayı ile devreye sokar.
j) Kısa, orta ve uzun vade afetlere müdahale ruh sağlığı eylem planı oluşturur ve MYK’ya sunar
9. Afet sonrası yapılmak üzere AHMB
a) Saha Müdahale ekiplerinin sürekliliğini sağlar
b) Psikososyal ve ruh sağlığı hizmetlerinin yeniden planlanması için önerilerde bulunur
c) Ruh sağlığı stratejisi oluşturma adına afet sonrası eğitim, etkinlik, çalıştay, sempozyum vb bilimsel etkinlik önerilerinde bulunur, bunların düzenlenmesi ve yürütülmesi için derneğin ilgili kurulları ile işbirliği içinde çalışır
d) Tüm faaliyetlerin raporlama ve belgelendirmesini sağlar
e) Değerlendirme ve bir sonraki afete hazırlık adına kitap, broşür vb yayın materyalleri hazırlar
10. Yürütme kurulu tüm çalışmalarını raporlar ve MYK’ya sunar.
YÜRÜRLÜK Madde 6- Bu yönerge TPD MYK tarafından onaylandığı tarihten başlayarak yürürlüğe girer.