Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik

psikiyatri.org.tr / 24 Ağustos 2010

TTB GENEL MERKEZİ’NE

Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile ilgili olarak derneğimiz üyelerinin görüşleri alınmış ve bu görüşler doğrultusunda uzmanlık alanımızla ilgili olarak ekteki yönetmelik üzerinde kırmızı fontla belirtilen değerlendirmeler yapılmıştır.

Öncelikle, yönetmelikte yapılması istenen değişikliklerin sadece özel sağlık kuruluşlarını ilgilendiren değişiklikler olmadığı vurgulanmalıdır. Resmi ya da özel tüm sağlık kuruluşlarında benzer değişiklikler yapıldığı takdirde bu değişikliklerin anlam kazanması sözkonusudur. Kamuya bağlı sağlık kuruluşlarında hasta muayene koşulları bu yönetmelikte tanımlanan ölçütleri karşılamamaktadır. Bu ölçütlerin sadece özel sağlık kuruluşlarından isteniyor olması adil ve hukuka uygun değildir. Yönetmelikte tıbbi uygulama farklılıkları olan branşlar arası farklılıklar gözetilmemiştir.

Tüm sağlık kuruluşlarını kapsayan bir düzenleme, standartizasyon ve branşlara göre düzenleme yapılabilmesi için, alanımıza özgü aşağıda sıralanan önerilerimizin dikkate alınmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

Bu değerlendirme ve önerilerimiz çerçevesinde derneğimiz öncelikle bu yönetmeliğin iptali için gerekli hukuki işlemlerin yapılmasının uygun olacağını düşünmektedir.

Sayglarımızla.

Türkiye Psikiyatri Derneği

Merkez Yönetim Kurulu

3 Ağustos 2010 SALI

Resmî Gazete

Sayı : 27661

YÖNETMELİK

Sağlık Bakanlığından:

AYAKTA TEŞHİS VE TEDAVİ YAPILAN ÖZEL SAĞLIK KURULUŞLARI

HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA

DAİR YÖNETMELİK

MADDE 1 - 15/2/2008 tarihli ve 26788 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan

Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında

Yönetmeliğin 12/Ç maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi aşağıdaki

şekilde değiştirilmiş ve aynı fıkraya aşağıdaki (h) ve (ı) bentleri

eklenmiştir.

"a) Hasta bekleme salonu: Kullanım alanı en az 20 metrekaredir, ikiden

fazla her bir muayene odası için 5 metrekare ilave bekleme alanı

oluşturulur. Orta koridor bekleme amaçlı kullanılacak ise genişliği

asgari 3 metredir. Bu durumda bekleme için tahsis edilmiş 1 metrelik

bekleme alanı, toplam bekleme alanı hesabından düşülerek diğer bekleme

alanlarının değerlendirmesi yapılır. Özürlülerin de kullanımına uygun

şekilde düzenlenmiş bay ve bayan tuvaleti bulundurulur. Tuvaletler,

bekleme salonuna koridorla bağlantılıdır ve içerisinde acil çağrı

sistemi bulunur. Tuvalet içerisinde el yıkama bölümü ve gerekli hijyen

şartlarını sağlayacak malzemeler bulundurulur."

"h) Bebek emzirme ve bakım odası: Kadın hastalıkları ve doğum ile

çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanlarının hizmet verdiği

polikliniklerde, içinde lavabosu bulunan asgari 5 metrekarelik bebek

emzirme ve bakım odası bulunması gerekir."

"ı) Kapılar: Hasta kullanımına ait tüm kapılar sedye ve tekerlekli

sandalye geçişine uygun olacak şekilde en az 110 santimetre

genişliğinde olması gerekir."

MADDE 2 - Aynı Yönetmeliğe 12/Ç maddesinden sonra gelmek üzere

aşağıdaki 12/D maddesi eklenmiştir.

"Muayenehane standardı ve açılması

MADDE 12/D - (1) Muayenehanelerin taşıması gereken asgari tesis,

hizmet ve personel standartlarına ilişkin şartlar aşağıda

belirtilmiştir:

a) Hekim çalışma odası/hasta muayene odası: Muayenehanede, 8 metrekare

hekim çalışma alanı ve 8 metrekare hasta muayene alanı olmak üzere en

az 16 metrekare kullanım alanına sahip, yeterli şekilde aydınlatılan

ve havalandırılan hasta muayene odası ayrılır. Hasta muayene

odalarında uzmanlık dalına uygun araç, gereç ve donanım ile hasta

muayene masası, soyunma bölümü ve lavabo bulunur. Kadın hastalıkları

ve doğum ile üroloji muayene odalarında ayrıca, içerisinde sıvı

sabun-tuvalet kağıdı ve kağıt havlu gibi hijyen araçları bulunan

tuvaletin bulunması gerekir. Bu bölümde, hasta mahremiyetini ihlâl

etmeyecek ve uygun şartlarda muayeneyi temin edecek şekilde ses,

görüntü ve gürültü açısından gerekli düzenlemeler yapılır.

Psikiyatri uzmanları hastaları ile görüşmelerini bir görüşme odasında hasta ile birebir yapmaktadırlar. Gereğinde hasta yakınları ile görüşmeler de bu odalarda yapılıp, oturma alanı dışında bu odalarda ek donanıma gereksinim duyulmamaktadır. Bu odaların hasta mahremiyetini gözeten özellikte olması dışında ek araç ve gerece gereksinim yoktur. Psikiyatri uzmanları aynı odayı hekim çalışma alanı olarak ta kullanabildiklerinden ayrı bir hasta muayene odası ya da hekim çalışma alanı ayırımına gereksinim duymazlar. Bu görüşme odalarında gerçekleştirilemeyecek ayrıntılı genel tıbbi değerlendirme sözkonusu olduğunda ilgili branşlardan konsultasyon ya da laboratuar incelemelerin istenmesi sözkonusudur.

b) Hasta bekleme salonu: Kullanım alanı en az 20 metrekaredir. Bekleme

salonu sekreter hizmet alanı olarak da kullanılabilir.

Psikiyatri uzmanları genel olarak saatleri belirli randevulu bir düzende çalışmaktadırlar. Bu nedenle hasta bekleme odalarında polikliniklerde olduğu gibi, çok sayıda hastanın ve yakınlarının uzun sürelerle beklemesi sözkonusu değildir. Bu nedenle metrekare ile belirlenmesi gerekli bir muayenehane düzenlemesine gereksinim duyulmamaktadır.

c) Tuvalet: Özürlülerin de kullanımına uygun şekilde düzenlenmiş

tuvalet bulunur. Tuvalet, bekleme salonuna koridorla bağlantılıdır ve

içerisinde acil çağrı sistemi bulunur. Tuvalet içerisinde el yıkama

bölümü ve gerekli hijyen şartlarını sağlayacak malzemeler

bulundurulur.

Genel hijyenik koşullar sağlık hizmeti verilen her ünitede olduğu gibi psikiyatri muayenehanelerinde de sağlanmaktadır. Özürlülere ilişkin genel tedbirler alınabilir.

ç) Arşiv birimi: Sağlık kayıtlarının tutulacağı, dosyalama, verilerin

toplanması ve istatistikî değerlendirmeler ile resmi kurum ve sigorta

kurumlarına yapılacak bildirimlerin hazırlanması gibi çalışmaların

güvenli bir şekilde yapılabileceği bir büro veya bölüm bulundurulur.

Psikiyatrik uygulamalarda hasta mahremiyeti daha ayrı ve özel bir önem taşıdığından kayıtlar genel olarak hekim tarafından tutulmakta ve resmi kuruluşlarla ilişkilerde yazışmalar hekim tarfından yürütülmektedir. Muayenehane uygulamalarında SGK ile anlaşmalı olmak sözkonusu olmadığından tüm diğer yazışmalar hekim tarafından doktor çalışma odasında yapılabildiğinden ayrı bir arşiv birimine gereksinim yoktur.

d) Pansuman ve acil müdahale bölümü/odası: En az 10 metrekare kullanım

alanına sahip olması gerekir. Acil müdahaleler için gerekli olan acil

seti bulundurulur. Acil setinde; ambu, laringoskop, endotrakeal tüp

bulundurulması gerekir. İlaçlar, muayenehane içinde sürekli hazır

bulundurulur ve kolay ulaşılabilir bir yerde olur.

Psikiyatrik uygulamalarda genel olarak yaşamsal tıbbi girişimlerde bulunmayı gerektiren acil durumların çok nadir olması nedeniyle ayrı bir tıbbi müdahale bölümüne gereksinim duyulmamakla birlikte acil tıbbi girişimi gerektiren durumlar için belirtilen acil setinin muayenehanelerde bulunması uygundur.

e) Asansör ve merdivenler: Giriş katta olmayan muayenehanelerin

bulunduğu binada, hastanın tekerlekli sandalye ile girebilmesini

sağlamak amacıyla, girişi en az 80 santimetre genişliğinde asansör

olması gerekir. Merdivenin gerektiğinde sedye ile hasta taşınmasına

imkan sağlayacak şekilde, basamak yüksekliği 16-18 santimetre, basamak

genişliği 30-33 santimetreyi sağlamak kaydıyla merdiven ve sahanlığın

genişliği en az 1,30 metredir. Merdiven basamak yüksekliği özürlülerin

çıkışını zorlaştırmayacak şekilde düz bir satıhla bitirilir,

muayenehanenin girişi, zemin seviyesinde değilse %8 eğimli rampa

yaptırılır.

f) Kapılar: Hasta kullanımına ait tüm kapılar sedye ve tekerlekli

sandalye geçişine uygun olacak şekilde en az 110 santimetre

genişliğinde olması gerekir.

Psikiyatri muayenehanelerinde sedyede taşınmayı gerektiren genel tıbbi sorunlar nedeniyle hasta başvurusu genellikle sözkonusu değildir. Nadiren tekerlekli sandalye ile hastaların başvurusu sözkonusu olabilmektedir. Bu nadir durumlarda, hastalar kamu hastanelerindekine benzer şekilde gerekli çözümler üretilerek ve ek tedbirler alınarak psikiyatrik görüşmeler yapılabilmektedir. Özellikle bu durumdaki nadir olgular dikkate alınarak istenen ana yapı tadilatları (özellikle merdiven ve asansör özellikleri, muayenehane olarak kullanılan genel binaların sadece tıbbi hizmetler çerçevesinde düzenlenmesi mümkün olamayacağından, halen varolan hemen hemen tüm psikiyatri muayenehanelerinin çalışma ruhsatı alamaması sözkonusudur. Bu durum zaten eksikliği bilinen ruh sağlığı hizmetlerine ulaşma hakkı ve kamu yararı açısından değerlendirilmelidir.

g) Aydınlatma ve ısıtma: Hastaların ve personelin kullandığı bütün

alanlar uygun bir şekilde havalandırılır ve yeterli gün ışığı ile

birlikte enerji kaynaklarından yararlanılarak bu kullanılan alanların

aydınlatılmaları sağlanır. Bütün alanlar kullanım saatleri boyunca

22-24 oC aralığında olacak şekilde ısıtılır/soğutulur. Muayenehane

içerisinde ortama gaz ve duman verebilecek ısıtma araçları

kullanılamaz.

Uygundur.

ğ) Personel: Muayenehanede en az bir sağlık personeli istihdam edilir.

Psikiyatrik uygulamalarda hasta mahremiyeti daha ayrı ve özel bir önem taşıdığından görüşmeler ve tıbbi girişimler mutlaka hekim tarafından yapılmakta, kayıtlar genel olarak hekim tarafından tutulmaktadır. Bu nedenle ek bir sağlık personeline gereksinim yoktur.

h) Kayıt ve bildirim: Bakanlıkça istenecek tıbbi kayıtlar, belirlenen

formata uygun şekilde ve belirli aralıklarla gönderilir.

Uygundur.

ı) Atıklar: Tıbbî atıklar ve çöpler hakkında 22/7/2005 tarihli ve

25883 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Tıbbî Atıkların Kontrolü

Yönetmeliği hükümleri uygulanır.

Psikiyatrik uygulamalarda tıbbi atık ve çöp sözkonusu değildir. Bu nedenle bu konuda psikiyatri muayenehanelerine yönelik özel bir düzenleme gerekmemektedir.

i) Bebek emzirme ve bakım odası: Kadın hastalıkları ve doğum ile

çocuk hastalıkları uzmanlarının muayenehanelerinde içinde lavabosu

bulunan asgari 5 metrekarelik bebek emzirme ve bakım odası bulunur.

Psikiyatri muayenehanelerinde böyle bir düzenleme gerekmemektedir.

j) Hasta ve çalışan güvenliği: Muayenehanede teşhis ve tedavi

edilenlerle çalışanlar için sağlık kurum ve kuruluşlarında hasta ve

çalışan güvenliğinin sağlanması ve korunmasına ilişkin mevzuata uygun

tedbirler alınır.

Uygundur.

(2) Muayenehane açacak tabipler EK-1/d'deki belgelerle birlikte

müdürlüğe başvurur. Müdürlük, birinci fıkrada belirtilen şartları haiz

olup olmadığını yerinde inceler, uygun şartları taşıyan muayenehane

için hekim adına uygunluk belgesi düzenler.

(3) Muayenehaneler, müdürlükçe asgari altı ayda bir bu maddeye ve

EK-1/d'ye göre yerinde denetlenir. Denetim sırasında noksanlıkları

bulunan muayenehaneler uyarılır ve noksanlarını tamamlamak için yedi

gün süre verilir. Süre bitiminde noksanlıklarını tamamlamayan

muayenehanelerin noksanlığı giderilinceye kadar faaliyeti durdurulur."

Muayenehanelerin geçici de olsa faaliyetlerinin durdurulması(tıpkı bir devlet hastanesinin çok özel durumlarda-genel sağlığı tehdit eden ve risk oluşturan enfeksiyon riski,vb koşullarda-ameliyathane, yenidoğan ünitesi gibi belirli bölümlerinin hizmetinin geçici olarak kapatılması dışında tüm hizmetlerinin durdurulması gibi), kamu yararı açısından sakıncalıdır.

MADDE 3 - Aynı Yönetmeliğin 27 nci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

"(8) Sağlık kuruluşları, istenecek tıbbi kayıtları, belirlenen formata

uygun şekilde ve belirli aralıklarla Bakanlığa gönderir."

MADDE 4 - Aynı Yönetmeliğin ekinde yer alan EK-1/d aşağıdaki şekilde

değiştirilmiştir.

"EK-1/d

MUAYENEHANE AÇMA BAŞVURUSUNDA

İSTENECEK BELGELER

1) Muayenehanenin açılışına ilişkin başvuru dilekçesi ve

muayenehanenin faaliyet göstereceği adresi,

2) Muayenehanenin oda esasında bütün mekânlarının ne amaçla

kullanılacağını gösterir en az 1/100 ölçekli ve Müdürlük tarafından

yerinde bizzat görülerek doğruluğu onaylanmış plan örneği,

3) Muayenehane açacak olan tabibin diplomasının ve varsa uzmanlık

belgesinin Müdürlükçe tasdikli sureti ile iki adet vesikalık

fotoğrafı,

4) Muayenehanede kullanılacak ve bulundurulması mecburi asgari tıbbi

malzeme ve donanım ile ilaç listeleri dikkate alınarak hazırlanmış,

Müdürlük tarafından yerinde bizzat görülerek doğruluğu onaylanmış

asgari araç-gereç ve ilaç listesi,

5) Binanın yapı kullanma izin belgesinin aslı ya da müdürlükçe onaylı

sureti,

6) Binanın, ilgili mevzuata göre alınmış depreme dayanıklılık raporu,

7) Binada, ilgili mevzuata uygun şekilde yangın için gerekli

tedbirlerin alındığını, tesisatın kurulduğunu ve binanın bu açıdan

uygunluğunu ayrıntılı olarak gösteren ve yetkili merciden alınan

belgeyi,

8) Çalışan personelin iş sözleşmesi ve Sosyal Güvenlik Kurumu kaydı,

9) Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliğine göre düzenlenmiş tıbbi atık

raporu ve tıbbi atıkların bertarafı için ilgili kurumla yapılmış

sözleşmeyi."

MADDE 5 - Aynı Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek 6 sayılı Özel Sağlık

Kuruluşları Denetim formunun "2. Bölüm: Hizmet Birimlerine Esas

Bilgiler" bölümüne aşağıdaki satır eklenmiştir.

14- Tıbbi kayıtlar, belirlenen formata uygun şekilde ve istenen

aralıklarla Bakanlığa gönderiliyor mu ?

Uyarılır ve 3 gün süre

verilir.

Bildirim yapılıncaya kadar faaliyeti durdurulur.

MADDE 6 - Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

"GEÇİCİ MADDE 7 - (1) 3/8/2010 tarihine kadar açılmış olan

muayenehaneler, 12/D maddesine bir yıl içerisinde uygunluklarını

sağlayarak müdürlüğe başvururlar. Müdürlükçe yerinde incelenen ve bu

Yönetmelikteki şartları taşıdığı tespit edilen muayenehanelere

uygunluk belgesi düzenlenir. Bu süre içerisinde yeni uygunluk belgesi

almayan muayenehanelerin valilikçe faaliyeti durdurulur."

MADDE 7 - Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

"GEÇİCİ MADDE 8 - (1) Bakanlık, tıbbi kayıtların bildirimine ilişkin

bilgi işletim sistemini 3/8/2010 tarihinden itibaren bir ay içerisinde

kurar. Sağlık kuruluşları bu sistemin kurulmasından sonra bildirime

başlar."

MADDE 8 - Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 9 - Bu Yönetmelik hükümlerini Sağlık Bakanı yürütür.

Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî Gazete'nin

Tarihi

Sayısı

15/2/2008

26788

Yönetmelikte Değişiklik Yapan Yönetmeliklerin Yayımlandığı Resmî Gazete'nin

Tarihi

Sayısı

23/7/2008

26945

11/3/2009

27166

31/12/2009

27449 (5. Mükerrer)

10/3/2010

27517

Beni Hatırla

Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik

DERNEK

ŞUBELER

EĞİTİM

GÖREV GRUPLARI

ÇALIŞMA BİRİMLERİ

YETERLİK KURULU

TOPLANTI VE KONGRELER

AHK

GPK

İLETİŞİM

BANKA/DONATE

İLETİŞİM

DERNEĞİMİZ

PETEK

YETERLİK KURULU

TOPLANTI VE KONGRELER