TPD Adana Şubesi YK yaptığı incelemede Dr. Bülent Demirbek'in söz konusu olayda meslek etiği ve hukuk yönünden "hastasını ihbar etmek" değil, bir çok kişi tarafından bilinen bir bilgi doğrultusunda görevini yerine getirmiş olduğu sonucuna varmıştır. Bu inceleme sonucuna göre TPD - MYK Sabah gazetesine bir yazı yazarak durumu ifade etmiş ve haberdeki yanlış bilginin düzeltilmesini istemiştir. Sabah Gazetesine gönderilen yazı metni aşağıdadır: Sabah Gazetesi Yazı İşleri Müdürlüğü’ne 13 Ocak 2005 tarihinde yayımlanan Sabah Gazetesi’nde yer alan “Doktoru ele verdi” başlıklı haberde Adana Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi’nde görevli meslektaşımız ve üyemiz Dr. Bülent Demirbek’in “hastasını polise ihbar ederek cinayetin çözülmesine yardım ettiği, hasta sırrını açıkladığı” konusu yer almıştır. Haber incelendiğinde bir yandan meslektaşımız Dr. Demirbek’in cinayetin çözülmesine yardım ettiği iddia edilerek davranışının olumlandığı öte yandan ise başka iki meslektaşımızdan görüş alınarak, konunun “hasta sırrını açıklama” niteliği vurgulanmak suretiyle meslektaşımızın meslek etiği ve yürürlükteki Türk Ceza Kanunu kapsamında suç işlediği izlenimi yaratıcı bir yön de içerdiği görülmüştür. Türkiye Psikiyatri Derneği, iç mevzuatına uygun olarak olayı incelemiştir: Gazetede haberi yazılırken olayın bazı ayrıntılarının atlandığı ya da değiştirildiği anlaşılmaktadır. Adana Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi’nde TPD Adana Şubesi Yönetim Kurulu tarafından yapılan incelemede, olayın saptanan gerçekleşme şekli şöyledir: M. Ejder Boyar adlı kişi hastane polikliniğine başvurusunda henüz muayene odasına girmeden ve doktorla görüşmeden önce, bekleme salonunda hastanenin hekim dışı çalışanlarına işlediği suçu rahatlıkla anlatmış olduğu, bu anlatımını muayene sırasında da sürdürdüğü anlaşılmıştır. O sırada gerçekleşen telefon konuşmasından da maktulün ailesinin durumdan haberdar olduğu ve cesedin bulunduğu eve girmeye çalıştıkları ama giremedikleri bilgisi ortaya çıkmıştır. Tıp alanında meslek sırrı denildiğinde, “başkasınca bilinmeyen ve yalnızca hekimin bilmesi istenilen ve korumasına emanet edilmiş, açıklandığında kişinin maddi, manevi ya da haklar yönünden zarar göreceği bilgi” anlaşılmaktadır. Meslek uygulaması sırasında edinilen bilgilerin açıklanması etik suçtur. Hali hazırdaki Türk Ceza Kanunu da hekimlere kişi suçlu bile olsa ihbar zorunluluğu yönünden bir istisna tanımaktadır. Etik yönden tek istisna “üçüncü bir kişinin sağlık ya da yaşamsal bir risk altında olması” durumunda sırrın saklanma zorunluluğunun kalkması şeklindedir. Söz konusu olayda “yalnızca hekimin bilgisi ve korumasına emanet edilmiş bilgi” söz konusu değildir. Kişi hiçbir gizlilik koşulu olmayan ortamda (hastane acil polikliniği) gerçekleştirdiği eylemi anlatmakta, öte yandan maktulün ailesinin de olaydan haberdar olduğu ancak cesedin bulunduğu eve girmeye çalıştıkları ama giremediklerinin öğrenilmiş böylece bu bilginin başka kaynaklarda da bulunduğu anlaşılmıştır. Kişinin anlattığı eylem üzerine düşünüldüğünde, saldırılan kişinin ölmüş olduğu tıbben ve hukuken saptanmış olmadığı ve, ağır yaralı olarak evde kapalı kalmış olması olasılığı ve bir an önce olay yerine ulaşılarak, sağlık yardımına muhtaç olup olmadığının, gerekliyse sağlık yardımı verilmesinin gerekli olduğu, bu nedenle de durumun güvenlik güçlerine haber verilmesinin zorunlu olduğu sonucuna varılır. Bu durumda, olay sır niteliğinde olsaydı ve muayene koşullarında yalnızca hekime emanet edilmiş bilgi güvenlik güçlerine haber verilmiş olsaydı bile, Dr. Demirbek’in bu eylemi etik yönden yanlış olmayacaktı. Üçüncü kişilerin yaşamı ya da sağlığının risk altında olması, sır saklama yükümlülüğünü ortadan kaldıran istisnai bir durumdur. Türkiye Psikiyatri Derneği iç mevzuatına göre incelenen olay sonucunda yukarıdaki gerekçelerle Dr. Bülent Demirbek’in Türk Tabipleri Birliği Deontoloji Tüzüğü ve Meslek Etiği Kuralları, Türkiye Psikiyatri Derneği Psikiyatri Meslek Etiği Kuralları yönünden kusurlu olmadığı, tam tersine kurallara uygun davrandığı sonucuna varılmıştır. TPD Adana Şubesi Yönetim Kurulu ve TPD Merkez Yönetim Kurulu’nca TPD Yargılama İlkeleri İç Yönetmeliğine göre Dr. Demirbek hakkında soruşturma açılmasına gerek olmadığı kararına varılmıştır. Merkez Yönetim Kurulumuz, Sabah Gazetesi’nin 13 Ocak 2005 tarihli baskısında yer alan haberde meslektaşımız Dr. Bülent Demirbek hakkında meslek etiği açısından suçlayıcı ifadelerin yer alması, ayrıca bu haberin bir meslektaşımızın meslek etiğine aykırı bir sır açıklamasında bulunduğu ifade edilerek bütün hekimlerin, bütün psikiyatrların meslek sırrı yönünden “güvenilmez” olduğu izlenimi yaratıcı bir özellik taşıdığı, bunun da sağlık hizmeti alacak kişilerin bundan kaçınması sonucunu doğurarak halkın sağlığına zarar verici olması nedeniyle, bu açıklamanın gazetenize gönderilmesi kararını almıştır. Açıklamamıza gazetenizde yer verilmesi konusunda gereğinin yapılmasını dileriz. Saygılarımızla Doç. Dr. Haluk Özbay Genel Başkan
TPD Adana Şubesi YK yaptığı incelemede Dr. Bülent Demirbek'in söz konusu olayda meslek etiği ve hukuk yönünden "hastasını ihbar etmek" değil, bir çok kişi tarafından bilinen bir bilgi doğrultusunda görevini yerine getirmiş olduğu sonucuna varmıştır. Bu inceleme sonucuna göre TPD - MYK Sabah gazetesine bir yazı yazarak durumu ifade etmiş ve haberdeki yanlış bilginin düzeltilmesini istemiştir. Sabah Gazetesine gönderilen yazı metni aşağıdadır: Sabah Gazetesi Yazı İşleri Müdürlüğü’ne
13 Ocak 2005 tarihinde yayımlanan Sabah Gazetesi’nde yer alan “Doktoru ele verdi” başlıklı haberde Adana Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi’nde görevli meslektaşımız ve üyemiz Dr. Bülent Demirbek’in “hastasını polise ihbar ederek cinayetin çözülmesine yardım ettiği, hasta sırrını açıkladığı” konusu yer almıştır. Haber incelendiğinde bir yandan meslektaşımız Dr. Demirbek’in cinayetin çözülmesine yardım ettiği iddia edilerek davranışının olumlandığı öte yandan ise başka iki meslektaşımızdan görüş alınarak, konunun “hasta sırrını açıklama” niteliği vurgulanmak suretiyle meslektaşımızın meslek etiği ve yürürlükteki Türk Ceza Kanunu kapsamında suç işlediği izlenimi yaratıcı bir yön de içerdiği görülmüştür.
Türkiye Psikiyatri Derneği, iç mevzuatına uygun olarak olayı incelemiştir:
Gazetede haberi yazılırken olayın bazı ayrıntılarının atlandığı ya da değiştirildiği anlaşılmaktadır. Adana Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi’nde TPD Adana Şubesi Yönetim Kurulu tarafından yapılan incelemede, olayın saptanan gerçekleşme şekli şöyledir: M. Ejder Boyar adlı kişi hastane polikliniğine başvurusunda henüz muayene odasına girmeden ve doktorla görüşmeden önce, bekleme salonunda hastanenin hekim dışı çalışanlarına işlediği suçu rahatlıkla anlatmış olduğu, bu anlatımını muayene sırasında da sürdürdüğü anlaşılmıştır. O sırada gerçekleşen telefon konuşmasından da maktulün ailesinin durumdan haberdar olduğu ve cesedin bulunduğu eve girmeye çalıştıkları ama giremedikleri bilgisi ortaya çıkmıştır.
Tıp alanında meslek sırrı denildiğinde, “başkasınca bilinmeyen ve yalnızca hekimin bilmesi istenilen ve korumasına emanet edilmiş, açıklandığında kişinin maddi, manevi ya da haklar yönünden zarar göreceği bilgi” anlaşılmaktadır. Meslek uygulaması sırasında edinilen bilgilerin açıklanması etik suçtur. Hali hazırdaki Türk Ceza Kanunu da hekimlere kişi suçlu bile olsa ihbar zorunluluğu yönünden bir istisna tanımaktadır. Etik yönden tek istisna “üçüncü bir kişinin sağlık ya da yaşamsal bir risk altında olması” durumunda sırrın saklanma zorunluluğunun kalkması şeklindedir.
Bu durumda, olay sır niteliğinde olsaydı ve muayene koşullarında yalnızca hekime emanet edilmiş bilgi güvenlik güçlerine haber verilmiş olsaydı bile, Dr. Demirbek’in bu eylemi etik yönden yanlış olmayacaktı. Üçüncü kişilerin yaşamı ya da sağlığının risk altında olması, sır saklama yükümlülüğünü ortadan kaldıran istisnai bir durumdur.
Türkiye Psikiyatri Derneği iç mevzuatına göre incelenen olay sonucunda yukarıdaki gerekçelerle Dr. Bülent Demirbek’in Türk Tabipleri Birliği Deontoloji Tüzüğü ve Meslek Etiği Kuralları, Türkiye Psikiyatri Derneği Psikiyatri Meslek Etiği Kuralları yönünden kusurlu olmadığı, tam tersine kurallara uygun davrandığı sonucuna varılmıştır. TPD Adana Şubesi Yönetim Kurulu ve TPD Merkez Yönetim Kurulu’nca TPD Yargılama İlkeleri İç Yönetmeliğine göre Dr. Demirbek hakkında soruşturma açılmasına gerek olmadığı kararına varılmıştır.
Merkez Yönetim Kurulumuz, Sabah Gazetesi’nin 13 Ocak 2005 tarihli baskısında yer alan haberde meslektaşımız Dr. Bülent Demirbek hakkında meslek etiği açısından suçlayıcı ifadelerin yer alması, ayrıca bu haberin bir meslektaşımızın meslek etiğine aykırı bir sır açıklamasında bulunduğu ifade edilerek bütün hekimlerin, bütün psikiyatrların meslek sırrı yönünden “güvenilmez” olduğu izlenimi yaratıcı bir özellik taşıdığı, bunun da sağlık hizmeti alacak kişilerin bundan kaçınması sonucunu doğurarak halkın sağlığına zarar verici olması nedeniyle, bu açıklamanın gazetenize gönderilmesi kararını almıştır.
Açıklamamıza gazetenizde yer verilmesi konusunda gereğinin yapılmasını dileriz.
Saygılarımızla
Doç. Dr. Haluk Özbay
Genel Başkan