20 Haziran Dünya Mülteciler Günü Türkiye Psikiyatri Derneği Göçmen ve Mülteci Ruh Sağlığı Çalışma Birimi Açıklaması Her yıl 20 Haziran, savaş, zulüm, yoksulluk, doğal afetler ve insan hakları ihlalleri nedeniyle yerinden edilen milyonlarca insanın yaşadığı zorluklara dikkat çekmek ve küresel dayanışmanın önemini vurgulamak amacıyla Dünya Mülteciler Günü olarak anılmaktadır. Günümüzde dünya genelinde 123 milyonu aşkın insan zorla yerinden edilmiştir. Türkiye, uzun yıllardır uluslararası koruma ihtiyacı içindeki en büyük nüfuslardan birine ev sahipliği yapmaktadır. Rusya-Ukrayna savaşı, Gazze’deki katliam ve derinleşen insani kriz, Sudan’daki iç çatışmalar, Suriye’de süregelen istikrarsızlık ve etnik saldırılar, İsrail ile İran arasında tırmanan gerilim; yalnızca can kayıplarına değil, aynı zamanda büyük çaplı göç hareketlerine yol açmaktadır. Ortadoğu’da büyüyen bu tablo, yeni göç dalgalarının habercisidir. Bu durum, yalnızca geçici yer değişikliklerini değil; uzun vadeli sosyal, ekonomik ve psikolojik etkileri de beraberinde getirmektedir. Zorunlu göç, yalnızca fiziksel bir yer değiştirme değil; aynı zamanda kimlik, güven, aidiyet duygusu ve güvenli bir gelecek beklentisinin sarsılması anlamına gelir. Göç öncesi ve göç sırasında yaşanan travmalar kadar, göç sonrasında karşılaşılan zorluklar da ruh sağlığını ciddi şekilde etkiler. Travma sonrası stres bozukluğu, depresyon, anksiyete, komplike yas ve uyum sorunları, göç sürecine maruz kalan bireylerde sıkça görülmektedir. Özellikle kadınlar, çocuklar, yoksullar ve LGBTİ+ bireyler; savaşın ve göçün çok katmanlı etkilerine daha fazla maruz kalmaktadır. Bu ruhsal yükler çoğu zaman sessizce taşınmakta; hem hizmet sunumunda hem de toplumsal farkındalıkta yeterince görünür olamamaktadır. Birleşmiş Milletler’in 2025 yılı için belirlediği tema olan “Mültecilerle Dayanışma: Kelimenin Ötesinde, Eylemle” (Solidarity with Refugees: From Words to Action) yalnızca empatiyle yetinilmemesi, somut adımlar ve politika değişikliklerinin hayata geçirilmesi gerektiğini vurgulamaktadır. Bu tema, bizlere özellikle ruh sağlığı alanında daha kapsayıcı, kültürlerarası duyarlılığa sahip, erişilebilir ve hak temelli hizmetler geliştirme sorumluluğumuzu hatırlatmaktadır. Yerel yönetimlerden meslek örgütlerine, sağlık hizmeti sunucularından karar vericilere kadar tüm paydaşlara bu alanda önemli görevler düşmektedir. Türkiye Psikiyatri Derneği Göçmen ve Mülteci Ruh Sağlığı Çalışma Birimi olarak, yaşamı önceleyen bir mesleğin temsilcileri olmanın bilinciyle barışın sesini yükseltiyor; savaşa ve şiddete hayır diyoruz. Uluslararası toplumu, barışı koruma ve insan haklarını savunma konusundaki kararlılığı güçlendirmeye çağırıyoruz. Mülteci bireylerin ruhsal iyilik halini korumak ve güçlendirmek için dayanışmayı yalnızca bir etik tutum değil, aynı zamanda mesleki bir sorumluluk olarak görüyoruz. Tüm insanların hiçbir ayrım gözetmeksizin, yalnızca insan olmalarından dolayı eşit, özgür ve onurlu bir yaşam hakkına sahip olduklarını bir kez daha kararlılıkla yineliyoruz. Türkiye Psikiyatri Derneği Göçmen ve Mülteci Ruh Sağlığı Çalışma Birimi
Türkiye Psikiyatri Derneği Merkez Yönetim Kurulu