8.12.2004
Türkiye Psikiyatri Derneği Merkez Yönetim Kurulu Başkanlığına,
X.Tıpta Uzmanlık Kurultayı 27-28 Kasım 2004 tarihlerinde İstanbul'da İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Oditoryumu'nda yapılmıştır. Kurultaya, Tıp Fakülteleri Anabilim Dalları, Sağlık Bakanlığı ve SSK Eğitim Hastaneleri ve uzmanlık derneklerinden 385 kişi katılmıştır.
Kurultayda ilk olarak "Sağlıkta Dönüşüm Programı Ne Getiriyor?" başlıklı panel yapılmıştır. Panelde, Sağlıkta Dönüşüm Programının; sağlık personelinin sözleşmeli hale getirilmesi, Kamu Yönetimi Temel Kanunu ile sağlık hizmetinin sunumun İl Özel İdareleri ve belediyelere devredilmesi, birinci basamak sağlık hizmetlerinin aile hekimliği uygulamasıyla özelleştirilmesini içermesinden dolayı, başta koruyucu hekimlik ve birinci basamak sağlık hizmetleri olmak üzere tüm sağlık sistemi için ciddi bir tehdit oluşturduğu görüşü öne çıkmıştır.
"Uzman Hekim Gereksinimi: İnsan Gücü Planlaması" başlıklı ikinci panelde, sağlık alanında insan gücü planlamasının sağlık ile ilgili gereksinimler, istihdam kapasitesi, sağlık hizmetlerinin kullanım düzeyi, hizmet hedefleri, insan gücü/nüfus oranı dikkate alınarak yapılmasının gerekliliği vurgulanmıştır. Ayrıca, uzmanlık dallarında insan gücü planlaması yapılırken ülkenin gereksinimleri ve asistan yetiştirme kapasitesinin göz önüne alınmasının önemi üzerinde durulmuş; uzmanlık derneklerinin TTB-UDKK çatısı altında, Sağlık Bakanlığı ile işbirliği yaparak insan gücü planlamasında sorumluluk üstlenmeleri gündeme getirilmiştir
Kurultayda, kongreler ve diğer bilimsel etkinliklerin kim için ve nasıl yapıldığı konusu, bir konferansla ele alınmıştır. Konferansta, uygulanmakta olan STE etkinliklerinin, hekimlerin davranışlarında değişiklik oluşturmakta ve hekimlik uygulamalarını iyileştirmekte yetersizlikler içerdiği belirtilmiş; STE’lerin meslek uygulamaları ve sağlık hizmeti üzerinde etkili, planlama, süreç ve değerlendirme aşamalarını içeren etkinlikler olması üzerinde durulmuştur. Ayrıca, STE’lerin ticarileşmesine karşı çıkılması, bu alanda kişisel çıkar çatışmalarında uzak durulması, hekimlerin ilaç endüstrisi ile herhangi bir ilişkiye girme zorunluluğunda bırakılmadan STE etkinliklerine katılabilmelerinin sağlanmasının önemi vurgulanmıştır.
Performansa dayalı çalışma sisteminin uzmanlık eğitimine etkisi bir panelde tartışılmıştır. Hekimler üzerinde yapılan bir anketin sonuçlarına da dayanılarak, performansa dayalı çalışma sisteminin; hekimlerin motivasyonunu, mesleki saygı ve doyum duygusunu, hastanedeki çalışma barışını olumsuz etkilediği, klinikler arası rekabeti artırdığı, muayene süresinde, eğitime ayrılan sürede azalmaya, mesleğe yabancılaşmaya neden olduğu, etik olmayan uygulamalara yol açtığı, hastaların tedavi maliyetlerini artırdığına dikkat çekilmiş ve terkedilmesi istenmiştir.
Tıpta Uzmanlık Tüzüğünde güncel gelişmeler, diğer kurultayların olduğu gibi, bu kurultayın da gündeminde yer almıştır. Sağlık Bakanlığından bir yetkilinin yeni Tıpta Uzmanlık Tüzüğü tasarısı hakkında bilgi vermesi sonrasında yapılan tartışmalarda, daha önce çeşitli platformlarda ifade edildiği gibi, Tıpta Uzmanlık Tüzüğü’nde yer alan kurul ve komisyonlarda Sağlık Bakanlığı, YÖK ve TTB'nin eşit ağırlıkta temsil edilmesi; kurul ve komisyonların, görevleri görüş bildirmek ve danışmanlıkla sınırlı olmayan, karar alma süreçleri üzerinde ağırlığa ve etkin bir işleyişe sahip yapılar olmaları gerektiği üzerinde durulmuştur. Ayrıca, tartışmalarda yeni Tüzük tasarısında uygulama sınavlarına yer verilmemiş olmasına dikkat çekilmiş; uzmanlık sınavlarının, sınava giren asistanın eğitim sorumlusunun da yer aldığı jüriler tarafından, bilgi, beceri ve tutumu ölçemeye yönelik olarak yapılması; test usulü merkezi sınavların ise, uzmanlık eğitiminde standardizasyon çalışmaları yapıldıktan sonra uygulanması görüşü dile getirilmiştir.
Kurultayın ilk gününün son konferansı, uzmanlık eğitiminde yan dallar konusuna ayrılmıştı. Bu oturumda, uzmanlık alanlarında ülkemiz gereksinimleri ve alt yapı olanakları göz önüne alınmadan, aşırı sayıda yan dal açılmasının, karşı çıkılması gereken bir uygulama olduğuna; bu durumun, ana uzmanlık dalında yetersiz eğitim, iş gücü ve ekonomik kayıp gibi çeşitli sorunlara yol açacağına dikkat çekilmiştir.
Kurultayın ikinci gününün ilk etkinliği bir yuvarlak masa toplantısıydı. Türkiye Psikiyatri Derneği Asistan Komisyonu Koordinatörü Dr.Mehmet Yumru'nun da konuşmacı olarak yer aldığı bu toplantıda, Tıp Fakülteleri ve Eğitim Hastanelerini temsilen katılan konuşmacılar, uzmanlık eğitiminde yaşanan güncel sorunları tartışmışlardır. Panelde, eğitim hastanelerinde asli unsur olan eğitim ve araştırmadan ödün verilmeden, nitelikli bir hizmet verilmesi üzerinde durulmuş; eğitim hastanelerinde uzmanlık eğitiminde ciddi aksamalara yol açan başasistanların ve uzmanların görev yerlerinin değiştirilmesi uygulamasına, yönetmeliklerde gerekli değişiklikler yapılarak son verilmesi, yerleri değiştirilenlerin görevlerine iade edilmesi istenmiştir.
Sonraki oturumda, İstanbul Tabip Odası Uzmanlık Eğitimi Çalışma Grubu tarafından hazırlanan "Uzmanlık Eğitiminde Ölçme ve Değerlendirme" başlıklı bir rapor sunulmuştur. Raporda, uzmanlık eğitiminde durağan ve günlük bir sınama yerine, tüm eğitim sürecinin değerlendirildiği bir uygulamaya geçilmesi; ölçme ve değerlendirmenin geçerli, güvenilir, uygulanabilir, nesnel, ayırıcı ve dengeli olması; kuramsal bilginin yanısıra, beceri ve tutumu da ölçen yöntemleri içermesi görüşleri yer almıştır.
Kurultayda, TTB-UDKK Avrupa Tıp Uzmanları Birliği Temsilcisi, ATUB Genel Sekreteri ve İngiliz Tabipleri Birliği Uluslararası Komite Başkanının yer aldığı bir panelde, TTB-UDKK'nın uluslararası ilişkileri gözden geçirilmiş; Sürekli Mesleki Gelişim, Akreditasyon, Sağlık Hizmet Sunumunun Geliştirilmesi konuları ele alınmıştır.
İkinci günün bir diğer etkinliği, uzmanlık derneklerinin neyi, nasıl yaptıklarının tartışıldığı bir yuvarlak masa toplantısıydı. Toplantıda, uzmanlık derneklerinin, etkinlik alanlarını sadece uzmanlık eğitimiyle sınırlamamaları, üyelerinin özlük hakları ve etik ilkelerin yerleştirilmesi gibi alanlarda da etkinlik göstermelerinin önemi üzerinde durulmuştur. Ayrıca, uzmanlık derneklerinin, üyelerinin, Genel Kurullar başta olmak üzere, yönetsel etkinliklere ve toplantılara katılımlarını artırmaya yönelik çalışmalar yapmaları; uzmanlık alanındaki kongre, sempozyum gibi bilimsel etkinliklerin sayısının, aşırıya kaçmadan, o alandaki gereksinimler ve bilimsel gelişmeler göz önünde tutularak belirlenmesi görüşleri ortaya konmuştur.
"Yeterlik Kurulu Uygulamaları" başlıklı panelde, konuşmacılar Avrupa Ülkelerinde, ABD'de ve Türkiye'deki Yeterlik Kurulu uygulamaları konusunda bilgi vermişlerdir. Panelde, ülkemizdeki Yeterlilik Kurullarının faaliyetleri içinde, uzmanlık eğitimi veren kliniklerin akreditizasyonu uygulamalarının da yer alması için çalışmalar yapılması üzerinde durulmuştur.
Kurultayın son oturumu, "Asistanların Özlük Hakları ve Örgütlenme Sorunları" konusunda yapılmıştır. Bu panelde, asistanların eğitim kalitelerini artırmak, çalışma koşullarını düzeltmek ve dayanışmalarını yaygınlaştırmak için yaptıkları örgütsel çalışmalar aktarılmış; asistanların özlük hakları konusunda yaşadıkları sıkıntılar, bu konudaki talepleri ve çözüm önerileri tartışılmıştır.
Saygılarımla.
Prof.Dr.Raşit Tükel
TTB-UDKK Türkiye Psikiyatri Derneği Temsilcisi