31 MAYIS TÜTÜNSÜZ BİR DÜNYA GÜNÜ NEDENİYLE
TTB UDEK ÜYESİ DERNEKLERİN SÖYLEYECEKLERİ VAR !
Yıl 2014 !
Dünya’da her 100 ölümün 63’ü süreğen bir hastalık nedeniyle meydana gelmektedir. Bu ölümlerin ise altta yatan en önemli riski tütün kullanımı/sigara içimidir (1). Dolayısıyla, tütün kullanımı önlenebilse, süreğen hastalık olarak bilinen kalp ve damar hastalıkları, inme, KOAH, kanser de büyük ölçüde önlenebilecektir.
TÜTÜN KULLANIMI ülkemizde de her yıl yüz bin insanın ölümüne neden olan bir sorundur!
Tütün kullanımı nedeniyle kaybettiğimiz bu canların ÖNLENMESİ GEREKLİ.
Şüphesiz hekimlerin şimdiye kadar olduğu gibi bu yıl da söyleyecek, yapacak çok şeyleri bulunmaktadır.
Tütün kullanımı ve hastalıklar arasındaki ilişkilerin güçlü bilimsel kanıtlarının ortaya çıktığı 1950’li yıllardan bu yana mücadelenin hem kolaylaştığı, hem de zorlaştığı söylenebilir. Kolaylığı, mücadelenin bilimsel zemininin güçlenerek gelişmesi olmuştur, ancak, zorluğu ise endüstrinin oyunlarının her geçen gün daha da ‘kötüleşmesi/katılaşması’dır. Ancak, doğru hamleler yıllar önce söylenmiş olan ‘bilim eninde sonunda kazanacak’ (2) ifadesinin yaşamda karşılık bulmasını hızlandıracaktır. Bu noktada aşağıda tütün kontrolünün taraflarından beklentiler sıralanmıştır:
1. Hekimler rol modelidirler, hastalarına ‘içme/bırak/başlama’ önerilerini verirken SAHİCİ olmak durumundadırlar.
2. Tütün kontrolünün ‘başlatma/bırakmaya yardımcı ol/sigara dumanından pasif etkilenimden koru’ adımlarının hepsinin eşgüdümlü olarak uygulanması gerekmektedir.
3. Kadınlara ve çocuklara günümüzde daha fazla yönelen endüstri oyunlarına DUR diyebilmek gerekmektedir. Yöntem ise öncelikli olarak KAPSAMLI YASAL DÜZENLEMELERE SAHİP ÇIKMAK olmalıdır.
4. Tütün mücadelesi sadece hekimin içinde bulunduğu sağlık çalışanının çabasıyla başarılamayacak kadar karışıktır ve çok bileşenlidir. SAĞLIK ÇALIŞANININ KİLİT ROLÜNÜ GÖZETEREK, ekonomi, tarım, hukuk, iletişim gibi alanların işbirliği, eş zamanlı gelişimi son derece önemlidir. Herhangi birisinde eksiklik uygulamaların başarısızlığı anlamını taşımaktadır.
5. Tütün kontrolü aynı zamanda teknik bir konudur. Dolayısıyla, özgün ve odaklanarak geliştirilen müdahalelere gereksinim bulunmaktadır. Bağımlılık yapan başka maddelerle mekanizmalar açısından kimi ortaklıkları olsa bile MÜCADELESİ ÖZGÜN olmalıdır.
6. Tütün ile mücadelenin her yıl farklı bir konusu/vurgusunun olması konunun her boyutuyla mücadelenin gelişimi açısından değerlidir. Örneğin, tütün endüstrisi ile mücadelenin öne çıktığı geçen yıla ait mücadele bu yıl tütün vergi ve fiyatları (3) üzerinden kurgulanmıştır. 31 Mayıs 2014 ana konusu ‘tütüne uygulanan vergilerin ve bu yolla da fiyatların artırılmasının tütün kullanımına bağlı hastalık ve ölümleri azaltmada en etkili yöntemlerden birisi olduğuna yapılan vurgudur. Bu vurgunun bütün toplumlarda karşılığı bulunmaktadır. Konular her yıl için ‘özel/tek’ de olsa mücadelenin bütünlüklü bir mücadele olması gerektiği unutulmamalıdır. Böylelikle Dünya’da her yıl 600.000’i pasif etkilenim olmak üzere 6 milyon ölümün önlenmesine katkı sağlanacaktır.
Aşağıda adı yazılı olan dernekler olarak, insan ve toplum sağlığı açısından TÜTÜN ile MÜCADELENİN öneminin farkındayız. Bu yıla ait vergi konulu özel gündemi de gözeterek bu mücadelede hep birlikte varız, gücümüzü artırmak için toplumun kendisini, mücadelenin diğer bileşenlerini birlikte olmaya davet ediyoruz.
Saygılarımızla.
1. Erişim:25.5.2014.
2. Wagstaff A. Röportajı, Aralık 2004. http://www.cancerworld.org/pdf/5396_06_Masterpiece_28_34.pdf.
3. http://www.who.int/campaigns/no-tobacco-day/2014/en/