Türkiye Psikiyatri Topluluğu’nun Sayın Mensupları’na,
Yeni Türk Ceza Kanunu’nun yürürlüğe girmesi nedeniyle, Sağlık Bakanlığı tarafından bakanlığa bağlı hastanelerde uygulamaya sokulan, üniversite hastanelerinde de uygulanması telkin edilen “hasta ya da yakınlarından alınan bilgilendirilmiş olur” alınması konusu Türkiye Psikiyatri Derneği Adli Psikiyatri Bilimsel Çalışma Birimi’nin 29. 06. 2005 tarihli toplantısında görüşülmüş ve aşağıdaki başlıklar tartışılmış ve varılan sonuçların psikiyatri topluluğu içinde tartışmaya açılması kararlaştırılmıştır.
Ekte sunulan ve Sağlık Bakanlığı hastaneleri’nde hasta ve hasta yakınlarından alınması telkin edilen “Bilgilendirilmiş Olur Formu” incelendiğinde görüleceği gibi
a. verilmiş olan bilgilendirmenin ayrıntılarını içermediğinden hukuki bir başvuruda verilen bilginin içeriği ve kapsamı konusunda hukuki bir dayanak oluşturmayacaktır. Bu formu imzalamış bir kişi oluşmuş bir komplikasyon nedeniyle davacı olduğunda ve söz konusu komplikasyonun kendisine bildirilmediğini iddia ettiğinde, hekim söz konusu bilgiyi verdiğini bu form ile kanıtlayamaz.
b. bu ayrıntısız form komplikasyon ile hatalı uygulama, hekim hatası ile hastane donanım yetersizliği vb. arasındaki farkı ayırt etmediğinden, “hatalı uygulama” davalarında, davacı ve hastane yönetimi karşısında hekime hukuki savunmasında yeterli bir dayanak oluşturma özellikleri taşımamaktadır.
c. hastanelerin ayaktan tedavi birimlerindeki yoğunluk dolayısıyla hasta muayenesine ayrılan zamanın 5 dakikalık sürelere indiği günümüz koşullarında hastanın (ya da yakınının) bütün tedavi seçeneklerinin sayılması, önerilen ilaçların olası bütün yan etkileri ve komplikasyonlarının anlatılması vb. tam bilgilendirilmesi olanağının bulunmadığı göz önüne alındığında, yalnızca böyle bir form imzalatmakla yetinilmemesi, daha farklı bir çözüm üretilmesi gerekmektedir.
d. bu form incelendiğinde genel hastane için hazırlanmış olduğu, psikiyatrik hastalara ve hastalıklara tam olarak uygun olmadığı görülmektedir, örneğin “hasta yakını” kimdir, evli bir kadının kardeşi mi, eşi mi? İki yakon arasında düşünce ayrılığı varsa bilgilendirilmiş olur, nasıl alınacak? Bu soruların yanıtı yok.
Saygılarımızla
Doç. Dr. Doğan Yeşilbursa
T.C.
SAĞLIK BAKANLIĞI
........................................... HASTANESİ
HASTA HAKLARI BİRİMİ
ADI SOYADI :
BABA ADI :
DOSYA NO :
T.C.KİMLİK NO :
KENDİSİ İLE İLGİLİ TIBBİ GERÇEKLER ANLATILDI
ÖNERİLEN TIBBİ GİRİŞİMLER ANLATILDI
HER BİR GİRİŞİMİN OLASI RİSK VE YARARLARI ANLATILDI
ÖNERİLEN GİRİŞİMLERİN SEÇENEKLERİ ANLATILDI
TEDAVİSİZ KALMANIN ETKİSİ ANLATILDI
TANI, SONUÇ VE TEDAVİNİN GİDİŞATI ANLATILDI
...../..../.......
ADI SOYADI VE ÜNVANI:
İMZASI:
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
(Bu bölüm hastanın veya yakınının el yazısıyla doldurulacak)
......../....../........
İMZASI :
Hasta Adı: Tarih:
Protokol No: Saat:
Hastalık Tanısı:
q Hastamın psikiyatrik hastalığına bağlı olarak yaşamsal tehlike içinde olması ve ilaç tedavisinin istenilen hızda sonuç vermemesi nedeniyle acilen;
q Hastamın psikiyatrik hastalığına bağlı olarak kendisi ya da çevresindeki kişiler için tehlikelilik hali ilaç tedavisiyle denetim altına alınamadığından acilen;
q Hastamın psikiyatrik hastalığının etkin dozda ve beklenen sürede ilaçla tedavisi istenilen sonucu vermediğinden, hastalığın tedaviye dirençli olarak nitelenen türde olması nedeniyle;
Hastamın tedavisini üstlenmiş olan hekimlerce elektrokonvülzif tedavi uygulanmasının tıbbi gerekçelerinin oluşmuş olduğu tarafıma ifade edilmiştir. Bu tedavi uygulamasına bağlı olarak ortaya çıkabilecek yan etkiler ve komplikasyonlar ayrıntılı olarak açıklanmış olup, tedavinin uygulanması için olanaklar ölçüsünde gerekli tıbbi muayene ve önlemlerin alınacağı taahhüt edilmiştir.
Bu koşullar altında hastama elektrokonvülzif tedavi (elektroşok) uygulanmasını kabul ediyorum.
Var ise Yakını, Velisi, yoksa
Yakınlık derecesi, Adı Soyadı, İmzası
Not: Yukarıda tanımlanan üç endikasyondan hastaya uygun olanı yanına işaret konacaktır.
BAKIRKÖY RUH VE SİNİR HASTALIKLARI
EĞİTİM ve ARAŞTIRMA HASTANESİ
BAŞTABİPLİĞİ
Hastalık Ön Tanısı
Yatırılma Gerekçesi:
Ben aşağıda imzası bulunan ....................................................................................,
Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Psikiyatri Polikliniğine muayene ve tedavim için başvurdum. Psikiyatrik sorunumun niteliği ve tedavimin kliniğe yatırılarak yapılmasının psikiyatrik yönden gerekli olduğu, yatırılarak tedavim sırasında psikoterapi ve ilaç tedavisi dışındaki biyolojik tedaviler söz konusu olduğunda ayrıca onayım alınacağı, aksi için tıbbi ya da yasal gerekçe olmadıkça istediğim zaman hastaneden çıkabileceğim bana anlatıldı. Ben de psikiyatrik rahatsızlığımın yatırılarak tedavisi konusunda istekliyim. Hastaneye yatırılmamı onayladığımı beyan ederim.
Hasta Yatıran Hekim 2. Hekim
Adı, İmzası Adı, İmzası Adı, İmzası
AŞAĞIDAKİ METİN MAHKEME KARARIYLA MÜŞAHADE YA DA MUHAFAZA VE TEDAVİ AMACIYLA HASTANEMİZE YATIRILAN KİŞİLERE, GETİREN RESMİ GÖREVLİ YANINDA YÜKSES SESLE OKUNACAKTIR.
KİŞİ ADI: TARİH:
PROTOKOL NO: SAAT:
VARSA HASTALIK ÖN TANISI:
YATIRILMA GEREKÇESİ:
.................................................Mahkemesi’nin ..................................tarih ve ........................... sayılı kararıyla hastanemize yatırılmak üzere gönderilmiş bulunmaktasınız. Gönderilme nedeniniz ....................................................................................................................................
YATIRILMA NEDENİ
ORTALAMA YATIŞ SÜRENİZ
q Bir hukuk davası nedeniyle medeni ehliyet saptanması;
Üç haftayı geçmemek üzere hakkınızda tıbbi bir kanaat oluşuncaya dek
q Vesayet altına alınmanızı gerektiren bir hastalığının olup olmadığının saptanması;
q Bir ceza davası nedeniyle ceza ehliyeti saptanması
CMK 74.maddesi gereğince üç hafta. Tıbbi kanaat oluşturulmazsa en çok üç ay
q Bir ceza davası nedeniyle hakkınızda verilmiş olan tehlikelilik hali geçinceye dek muhafaza ve tedavi kararının yerine getirilmesi
Tehlikelilik hali geçecek ölçüde iyileşinceye dek. Durumunuz hakkında üç ayda bir gönderen savcılığa bilgi verilecektir.
Hastanede kaldığınız süre içinde sizde bir hastalık saptanırsa tedavi edileceksiniz. Hastanede yattığınız süre içinde size hastalığınızın tedavisi için gereken, hekimlerinizin uygun göreceği ilaç tedavileri ya da psikoterapi (konuşarak tedavi) uygulanacaktır. Uygulanacak tedavinin ayrıntıları yatırıldığınız serviste size doktorunuz tarafından açıklanacaktır.
Yukarıda yazılanlar yüksek sesle okundu.
Yatırılan Kişi : Resmi Görevli: Yatıran Hekim
Adı-Soyadı, İmzası Görevi, Adı-Soyadı, İmzası Kaşe, İmza